Kiosk - kup onlineKiosk - Ladnydom.pl

Dom Alberta Einsteina pod Poczdamem

WG

Albert Einstein był wymagającym inwestorem. Jego dom w Caputh pod Poczdamem jest rezultatem zaciętych sporów prowadzonych z architektem, Konradem Wachsmannem. Ze współpracy tak odmiennych osobowości, powstał budynek, który sprytnie łączy tradycję i nowoczesność

Dom Alberta Einsteina pod Poczdamem
Dom Alberta Einsteina pod Poczdamem
Fot. Kenny Easwaran from Berkeley, USA - Einstein's House, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3883021

Dom Einsteina - prezent od miasta?

W 1929 roku Albert Einstein obchodził swoje 50. urodziny. Z tej okazji mieszkańcy Berlina postanowili obdarować zasłużonego rodaka i sprezentować mu dom letniskowy pod miastem. Początkowo ówczesny burmistrz Berlina Gustav Böß, zaproponował Einsteinowi kilkanaście domów. Noblista nie zdecydował się jednak na żaden z nich - stały na nieatrakcyjnych działkach lub były zamieszkałe (Einstein nie chciał się zgodzić na wykwaterowanie lokatorów). Ostatecznie zaproponowano Einsteinowi kawałek ziemi, aby mógł zbudować dom według własnego pomysłu. Szukanie odpowiedniej działki się przeciągało, a niemiecka prasa rozpisywała się o "skandalu z nieudanym darem od Berlina". Einstein zrezygnował więc z prezentu. Mimo listów od burmistrza zdania nie zmienił. W końcu znalazł i kupił wymarzoną działkę - w Caputh (zaledwie 6 kilometrów na południe od Poczdamu) przy Waldstrasse 7. Działka znajduje się na zboczu, na skraju lasu. Roztacza się z niej widok na jezioro Templiner See. Dom Einstein zbudował na własny koszt.

Marzeniem Einsteina był od zawsze dom z drewna, który stałby się dla niego enklawą spokoju i miejscem do kontemplacji. Kiedy młody architekt, Konrad Wachsmann dowiedział się, o tym, zaoferował słynnemu fizykowi swoje usługi, sam bowiem z pasją specjalizował się w konstrukcjach drewnianych. Einstein przystał na tę propozycję, nie spodziewając się nawet, jaką batalię przyjdzie mu stoczyć, aby zamieszkać w wymarzonym, odciętym od świata domu. I tak marzenia spełniły się tylko po części...
Ostateczna forma domu jest kompromisem pomiędzy ukochanym przez fizyka tradycjonalizmem a nowatorskim wówczas modernizmem, którego przedstawicielem był Konrad Wachsmann, uczeń Hansa Poelziga. Architekt długo musiał przekonywać Einsteina do "kartonowych pudeł", bo tak fizyk określał modernistyczną architekturę. Stanęło na podziale domu na dwie, wyraźnie odrębne stylowo części.

Zarówno zewnętrzne jak i wewnętrzne ściany oraz sufity zostały wykonane zostały z drewnianych paneli lub desek z sekwoji i jodły galicyjskiej. Pokoje urządzone były spartańsko (oryginalne meble nie zostały zachowane). Duże, białe okna wpuszczały do środka mnóstwo światła. Oprócz przestronnego salonu pokoje były niewielkie, ale funkcjonalnie urządzone. Pokój Einsteina na parterze był jego gabinetem i sypialnią. Konrad Wachsmann pierwotnie zamierzał zlecić Marcelowi Breuerowi zaprojektowanie mebli do domu Einstaina. Jednak projekty Breuera nie zostały zatwierdzone przez noblistę. Uważał on, że umeblowany nimi dom przypominać będzie „salę operacyjną”.

Dom Alberta Einsteina pod Poczdamem
Dom Alberta Einsteina pod Poczdamem
Fot. Furfur - Eigenes Werk, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4149712
Dom Alberta Einsteina pod Poczdamem
Dom Alberta Einsteina pod Poczdamem
Fot. Furfur - Eigenes Werk, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4149730

Dom Einsteina pod Podczamem

Dom ukończono jeszcze w 1929 roku. Zamieszkał tu Albert Einsten z żoną Elsą i dwiema córkami. Chociaż był to dom letni, rodzina korzystała z niego niemal przez cały rok (z wyjątkiem chłodnych zimowych miesięcy).

Po tym, jak narodowi socjaliści przejęli władzę w 1933 r., Albert i Elsa Einstein nigdy nie wrócili do Niemiec z podróży do Stanów Zjednoczonych. Ich majątek został skonfiskowany. Od 1935 roku w domu znajdowało się przedszkole. Podczas II wojny światowej został zajęty przez Wehrmacht. W latach 1945–1978 dom wynajmowany był kolejnym mieszkańcom. Ostatecznie budynek wpisano do rejestru zabytków, a w 1979 r. ( w 100. urodziny Alberta Einsteina) odnowiono przez Akademię Nauk NRD. Drewniany dom był wykorzystywany jako pensjonat.

Długie lata trwała sprawa zwrotu wywłaszczonego domu lub odszkodowania dla spadkobierców Alberta Einsteina. Zgodnie z ostatnią wolą Alberta Einsteina, spadkobiercą całego jego dorobku o majątku jest The Hebrew University of Jerusalem – Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie. Do niego należy dziś właśnie dom pod Poczdamem. Wyremontowany dom zyskał nowe życie w 2005 roku - wykorzystywany jest jako miejsce, w którym odbywają się warsztaty, seminaria i spotkania naukowe.

Skomentuj:

Dom Alberta Einsteina pod Poczdamem