[BRYŁA ROKU] Dobra strona polskiej architektury! Które budynki nagrodziliście do tej pory?

2007 - Nowe skrzydło Starego Browaru, Poznań

Pierwsza edycja Bryły i Makabryły Roku odbyła się w roku 2007. Zgodnie z przewidywaniami reakcji wydarzenie wywołało niezwykle ożywioną dyskusję o architekturze, co zresztą poza wyborem najlepszej i najgorszej realizacji jest jednym z celów naszego wydarzenia.

O przyznaniu tytułu Bryły roku podczas pierwszej edycji konkursu walka była bardzo wyrównana, a o zwycięstwie zadecydowały pojedyncze głosy. Na nowe skrzydło Starego browaru w Poznaniu oddaliście 1655 głosów, podczas, gdy drugie miejsce zdobyło jedynie 26 głosów mniej! Budynek zaprojektowany przez Piotra Barełkowskiego i Przemysława Borkowicza ze Studia ADS budynek do dziś podawany jest jako wzorcowy przykład tego, jak powinno się projektować centra handlowe. Czy korzystamy z tego przykładu? Zważywszy, że tegoroczny tytuł Makabryły Roku powędrował to kwidzyńskiego centrum handlowego... ewidentnie ciągle nie wszyscy architekci korzystają z dobrych wzorców.

II Miejsce - Pawilon Wyspiański 2000, Kraków

Źródło: cancie/wikipedia

Na budynek, który zajął II miejsce oddaliście 1629 głosów. W zaprojektowanym przez Krzysztofa Ingardena obiekcie mieści się galeria oraz punkt informacji turystycznej. Trudny kształt wąskiej działki - jak się okazało nie był przeszkodą do stworzenia dobrej architektury. Umieszczone na metalowym ruszcie ceglane płytki nadają elewacji niezwykły wygląd a jednocześnie pozwalają na oświetlenie wnętrz budynku. Architektura jest ciekawa, oryginalna, stanowi jedna z wielu atrakcji Krakowa, a jednocześnie nie zdominowała krajobrazu i świetnie wpisuje się w zastany kontekst.

III Miejsce - Zintegrowane Centrum Studenckie Politechniki Wrocławskiej, Wrocław

Fot. Paweł Kozioł / Agencja Gazeta

Trzecie miejsce z również niewiele mniejszą ilością głosów (1551) przyznaliście nowemu budynkowi Politechniki Wrocławskiej. Budynek projektu Bogusława Wowrzeczki zrywa z powtarzanymi schematami i wprowadził do Wrocławia formę, która dzięki zastosowaniu niedużych okrągłych okien wydaje się z jednej strony niezwykle monumentalna, a z drugiej bardzo interesująca. Ze względu na nietypowy kształt otworów niektórzy nazywają budynek serowcem, ale na pewno nie jest to określenie pejoratywne - mimo upływu lat budynek w dalszym ciągu prezentuje się naprawdę znakomicie.

2008 - Muzeum Wsi Opolskiej, Opole

W drugiej edycji Bryły Roku zdecydowaliście o przyznaniu głównej nagrody budynkowi o dużo mniejszej skali w porównaniu do ubiegłorocznych laureatów, ale na pewnie nie mniej ciekawej architekturze. Opolskie Muzeum Wsi zaprojektowane przez Iwonę Wilczek i Mariusza Tenczyńskiego z pracowni db2architekci udowadnia, że także mniejsze obiekty mogą mieć ciekawą formę i w twórczy sposób łączyć rozwiązania znane z tradycji z nowoczesnością. Zwycięski budynek otrzymał 2084 głosów.

II Miejsce - Zaułek Onyx, Kraków

materiały inwestora

Drugi z nagrodzonych projektów, to również mała skala - nagroda powędrowała do charakterystycznego osiedla domów jednorodzinnych na przedmieściach Krakowa. Różnica głosów między pierwszym miejscem, a projektem Biura Buma Building Systems oraz oraz ns Moon Studio również wynosiła jedynie kilkadziesiąt głosów - na krakowską realizację oddaliście 2040 głosów. Dziś elewacje z grafitowych płyt w zasadzie weszły już do kanonu. W czasach powstawania osiedla szarości skontrastowane z kolorowymi drzwiami wywoływało naprawdę spore poruszenie.

III Miejsce - Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej , Przemyśl

fot. Wojciech Kryński

1983 głosy i trzecie miejsce powędrowały do projektu Muzeum narodowego Ziemi Przemyskiej.

Efekt, jakiego poszukiwaliśmy, to klimat i nastrój barokowego Przemyśla - zaułków ulicznych, zróżnicowanych "skalarnie" i przestrzennie wnętrz placowych, uformowania miasta położonego na wzgórzu o niezwykłym klimacie gry światła i cienia - opowiadają projektanci budynku z pracowni KKM Kozień Architekci.

Budynek (jak zresztą także wiele innych laureatów Bryły Roku) był także nominowany do Europejskiej Nagrody Architektonicznej im. Miesa van der Rohe.

2009 - Hotel Andel's, Łódź

W 2009 pierwsze miejsce przyznaliście Hotelowi Andel's, który powstał w dawnym przemysłowym budynku z końca XIX wieku. Budynek otrzymał 607 Waszych głosów i wiele ciepłych komentarzy za pieczołowite odnowienie budynku. Ale projekt pracowni OP ARCHITEKTEN to nie tylko restauracja zabytkowego obiektu, ale także śmiała szklana nadbudowa silnie skontrastowana z bryłą ceglanego budynku i dająca świadectwo nowego rozdziału, który dokonał się we wnętrzach budynku.

II Miejsce - Nowa część domu towarowego Renoma, Wrocław

fot. Garzena (wikimedia, CC BY-SA 3.0)

Choć w dyskusjach galerie handlowe często są podawane jako przykład tego, jak architektura wyglądać nie powinna, to w trzeciej edycji plebiscytu przyznaliście nagrodę drugiemu po poznańskim Browarze budynkowi związanemu z handlem. Maćków Pracownia Projektowa otrzymała od Was za swój projekt 476 głosów, a obiekt na trwałe wpisał się już w panoramę historycznego Wrocławia i chyba nikt, nie wyobraża sobie, że miejsce, w którym stanął nowy budynek mogłoby wyglądać inaczej.

III Miejsce - Pawilon Stacji paliw, Siercza koło Wieliczki

O budynkach stojących na stacjach benzynowych rzadko myślimy w kategorii architektury. Prawie zawsze mamy tu do czynienia z powtarzalnymi, tanimi pawilonami, które bardziej oceniamy jako infrastrukturę niż sztukę. Ale przykład z Sierczy pokazuje, że wcale tak być nie musi i przy projektowaniu każdego obiektu niezależnie od funkcji, skali czy miejsca można do swojej pracy podchodzić w sposób twórczy i kreatywny. Na nietypową stację benzynową projektu Group_A Architects oddaliście 400 głosów.

2010 - Pawilon Polski na Expo, Szanghaj

Bryła Roku 2010 dla najlepszego polskiego budynku powędrowała do... Szanghaju. Główną nagrodę przyznaliście polskiemu pawilonowi powstałemu na wystawę Expo. Wybór na pewno nie był łatwy, bo o tytuł konkurowało naprawdę świetnych realizacji. Ale pawilon z pewnością zasłużył na pierwsze miejsce. Architektura przypominająca polską wycinankę była jedną z większych atrakcji światowej wystawy, a o budynku projektu pracowni WWAA było głośno nie tylko w Polsce, ale i poza naszymi granicami. Budynek dostał aż 2632 Waszych głosów.

II Miejsce - Biblioteka Miejska, Opole

Architop

II Nagroda dla Miejskiej Biblioteki w Opolu (1610 głosów) pozwoliła po raz drugi w historii konkursu stanąć temu miastu na podium konkursu na najlepszy polski budynek. Architekci z pracowni Architop rozbudowali zabytkową kamienicę dodając do niej nowoczesną bryłę, w której wnętrzach znalazł się nie tylko księgozbiór, ale także zbiory muzyczne, kawiarnia i pokój bajek przygotowany dla najmłodszych. Jednym słowem opolska realizacja to zarówno świetna realizacja architektoniczna, jak i sposób, by młodych czytelników zachęcić do sięgnięcia po książki.

III Miejsce - Domy Sąsiedzkie, Rybnik

Fot. Juliusz Sokołowski

W 4 edycji Bryły Roku nagrodziliście też realizację Domów Sąsiedzkich z Rybnika. Niezwykłe, ekspresyjne bryły doskonale wpisują się w otaczający krajobraz i zdają się wyrastać z podłoża, pod którym zresztą schowana został też znaczna część kubatury budynku. Realizacja projektu pracowni jojko+nawrocki architekci otrzymała od Was 1223 głosy.

2011 - Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka, Katowice

W 5 edycji konkursu główną nagrodę otrzymał katowicka biblioteka, którą w komentarzach często określaliście mianem rudego zygzaku. Na realizację pracowni HS99zagłosowaliście1925 razy. Elewacja została podzielona na poziome pasy zwężające się z kolejnymi poziomami budynku. Pomiędzy poszczególnymi panelami znajdują się wąskie pionowe przeszklenia dodające bryle lekkości i ulotności. Całość wygląda szczególnie zjawiskowo zwłaszcza wieczorem, kiedy przez szczeliny na zewnątrz sączy się światło tworzące na elewacji niezwykły rysunek.

II Miejsce - Stadion piłkarski, Gdańsk

Fot. Rafał Malko / Agencja Gazeta

Elewacje tego niezwykłego budynku nazywanego gdańskim bursztynem zostały wykonane z poliwęglanowych płyt w różnych odcieniach od złota do brązu. Przez wielu budynek uważany jest za najładniejszy obiekt sportowy w Polsce, co znalazło potwierdzenie w wysokim miejscu w naszym konkursie. Budynek gdańskiego stadionu zaprojektowany przez pracownię RKW Rhode Kellermann Wawrowsky zdeklasował pozostałe obiekty, które zostały wybudowane na Euro i zdobył 1855 Waszych głosów.

III Miejsce - Instytut Informatyki na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin

fot. BARTOSZ MAKOWSKI - www.makowski.co

To kolejna nagroda dla budynku związanego z edukacją i pierwsza w historii dla budynku wybudowanego w Lublinie. Biuro Architektoniczne Plewa zaprojektowała niezwykle efektowny budynek, który intryguje niezwykle ostrym narożnikiem i dwiema skrajnie różnymi elewacjami, z których jedna jest spokojna, wykonana ze szkła i zlewa się z niebem, a druga to feeria intensywnych barw kolorowych wykuszy na białej ścianie budynku. Budynek dostał 1521 Waszych głosów.

2012 - Marina w Bydgoszczy

Drewniany budynek przystani w Bydgoszczy pracowni APA Rokiccy ma świetną architekturę, która świetnie się broni i wpisuje w zielone nabrzeże. Ale budynek należy też rozpatrywać w szerszej kategorii jako element działania władz miejskich na rzecz zwiększenia atrakcyjności okolic Brdy. W komentarzach często dzieliliście się opinią, że to swoista wisienka na torcie. Budynek zyskał Waszą sympatię i zagłosowaliście na niego 6285 razy.

II Miejsce - PIXEL, Poznań

źródło: JEMS Architekci

Pixel to niezwykły biurowiec projektu znanej pracowni JEMS architekci. Na tą niezwykłą realizację, która zdaje się bawić typową formą budynku zagłosowaliście 5338 razy. Gdyby nasze zagłębia biurowe były projektowane w ten sposób, z pewnością nikt nie nazywałby ich Mordorem, a przynajmniej nie ze względu na architekturę. W zalewie powtarzalnych i nieciekawych budynków Pixel pokazuje, że architektura biurowa też może być ciekawa i nie musi przypominać zdehumanizowanego molocha.

III Miejsce - Modernizacja Dworca Głównego we Wrocławiu

Fot. Sławomir Pawłowski

Wrocław z kolei udowodnił, że w naszych zabytkach drzemie ogromny potencjał. Na modernizację według projektu pracowni Grupa 5 zagłosowaliście 3445 razy. Zabytki zdecydowanie częściej pojawiają się w konkursie na Makabryłę - pastelowe kolory, niepasujące nadbudowy czy wręcz wyburzenia. To niestety codzienność. Na szczęście Wrocław pokazał, że modernizacja wcale nie musi oznaczać zasłaniania historycznej tkanki, tylko może wydobyć z niej cały urok.

2013 - Elektrociepłownia EC1, Łódź

Rok 2013 pierwszą nagrodę przyniósł Łodzi i modernizacji przemysłowego budynku dawnej elektrociepłowni, w której miejskie władze postanowiły przeznaczyć na cele kulturalne. 8313 głosów to dowód Waszego uznania za poszanowanie zabytkowej substancji, atrakcyjną formę i przeznaczenie obiektu na cele kulturalne. Tego typu obiekty zazwyczaj kończą pod buldożerami, w najlepszym wypadku są adaptowane na centra handlowe. Łódź pokazała, że można inaczej. Z charakterem, z pomysłem i z korzyścią dla mieszkańców.

II MIEJSCE - ICHOT "Brama Poznania"

fot. Ad Artis Architects

Drugie miejsce przyznaliście budynkowi o zupełnie innej, minimalistycznej architekturze, ale również pełniącego funkcje związane z kulturą. Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego projektu Ad Artis Architects dostało od Was 2507 głosów. Betonowa kostka ma przypominać o początkach polskiej państwowości, ale także początkiem zmian, które z Ostrowa Tumskiego mają na nowo uczynić tętniące życiem centrum miasta.

III MIEJSCE - Siedziba koncernu PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA.

fot. Bartłomiej Senkowski

Ostatnie miejsce na podium zajęła nowa siedziba koncernu PGE w Bełchatowie. Budynek zaprojektowali architekci z warszawskiej pracowni FAAB Architektura. Nowoczesny biurowiec symbolizuje obszar działalności koncernu, dlatego wydobycie węgla zostało tu zaakcentowane za pomocą architektury. Zewnętrzne ściany pokrył rdzawo-czarny łupek. Czarne panele elewacji mają symbolizować przewody przesyłowe, a energię elektryczną wyraża zastosowane szkło. Na budynek zagłosowaliście 2049 razy.

2014 - Filharmonia im. Mieczysława Karłowicza, Szczecin

W poprzedniej edycji główna nagroda powędrowała do szczecińskiej Filharmonii. Na budynek zaprojektowany w pracowni Estudio Barozzi Veiga zagłosowaliście 4307 razy. O słuszności wyboru zdecydowała późniejsza Europejska Nagroda Architektoniczna im. Miesa van der Roche, która została przyznana szczecińskiej realizacji, po raz pierwszy w historii odznaczając budynek z Polski. Niezwykła architektura jest jednocześnie minimalistyczna i w pełni współczesna jak również ma w sobie mnóstwo nawiązań do historii i otoczenia. jednym słowem, chcielibyśmy aby właśnie taka architektura powstawała w polskich miastach.

II MIEJSCE - Stacja Kultura, Rumia

ŁUKASZ GŁOWALA

II nagroda powędrowała do bardzo nietypowej realizacji, w wyniku której w przestrzeni dworca kolejowego w Rumi powstała nowoczesne centrum kultury łączące w swoich wnętrzach bibliotekę, pracownie plastyczne, kawiarnię oraz sale konferencyjne. Większość polskich dworców poddanych modernizacji zmienia się w galerie handlowe - dworce giną gdzieś na końcu pasaży,a  projekty nowych budynków rysowane są chęcią optymalizacji zysków. Remont Dworca w Rumi został zaplanowany zupełnie innym torem i naszym zdaniem prowadzi do dużo lepszej stacji docelowej. 3644 Waszych głosów dla realizacji pracowni Sikora Wnętrza to także dowód, że nie tylko my tak uważamy.

III MIEJSCE - Biblioteka Publiczna, Szynwałd

fot. Jarosław Matla

III nagrodę także przyznaliście domowi książki. 2710 waszych głosów trafiło do realizacji pracowni Kucia Tyczyński Pracownia Architektoniczna w niewielkim Szynwałdzie. Przeszklony parter zachęca mieszkańców do odwiedzin, a skośny dach to nawiązanie do tradycyjnej architektury. Zarówno Rumia, jak i Szynwałd dobitnie udowodniły, że dobra architektura nie jest domeną jedynie wielkich ośrodków miejskich - może powstawać właściwie wszędzie.