Kiosk - kup onlineKiosk - Ladnydom.pl

Okrąglak ma 65 lat. Jak zmieniała się architektoniczna ikona Poznania?

Redakcja Pressland/WG

Nowoczesny, odważny, modernistyczny budynek Okrąglaka, zaprojektowany przez Marka Leykama w 1955 roku, na stałe wpisał się w pejzaż Poznania. Dziś to jedna z najważniejszych ikon polskiego modernizmu. W 65 rocznicę otwarcia otwarcia Okrąglaka, przypominamy jego historię.

Okrąglak w Poznaniu ma 65 lat!
Okrąglak w Poznaniu ma 65 lat!
Fot. Tomasta1 [CC BY-SA 3.0 PL (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/deed.en)]

Otwarty 29 stycznia 1955 roku Okrąglak, czyli ówczesny Powszechny Dom Towarowy, już od chwili powstania wzbudzał mnóstwo kontrowersji. Modernistyczna, walcowata bryła, zaprojektowana przez warszawskiego architekta Marka Leykama, stanęła u zbiegu ulic 27 grudnia i Mielżyńskiego. Charakterystyczna budowla zajęła miejsce zniszczonego w czasie wojny Banku Cukrownictwa. Bank miał zaokrągloną fasadę, która naturalnie wpisywała się w pierzeję ulic. Wielu poznaniaków chciało odbudowy budynku banku, ale ostatecznie postanowiono postawić tu nową bryłę. Początkowo Powszechny Dom Towarowy miał mieć 10 pięter wysokości. Szybko okazało się, ze podłoże nie pozwala na taką konstrukcję. Ostatecznie zdecydowano się na 8 pięter (w latach 70. dobudowano jeszcze jedno piętro gospodarczo-magazynowe).

Klatka schodowa w Okrąglaku
Klatka schodowa w Okrąglaku
Fot. Samuel Zeller samuelzeller [CC0]

Budowa ruszyła w 1948 roku. W polskiej architekturze obowiązywał wtedy jeden "słuszny" styl - socrealizm. Tymczasem Leykam stworzył budynek lekki, modernistyczny i na wskroś nowoczesny. Jedynym "ukłonem" w stronę socrealizmu była płaskorzeźba we wnętrzu. Okrąglak, jak szybko zaczęli nazywać PDT poznaniacy, był pierwszym budynkiem w Poznaniu stworzonym z prefabrykowanych elementów. Miał 7 wind i niezwykły układ wnętrza - obszerną, cylindryczną klatkę schodową z trzema niezależnymi ciągami schodów. W latach 70. tuż przy Okrąglaku postawiono "Kwadraciak" - budynek biurowy o identycznej elewacji.

Kwadraciak w Poznaniu
Kwadraciak w Poznaniu
Fot. Four.mg [CC BY-SA (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0)]

Od lat 90. Okrąglak powoli przestawał pełnić funkcję handlowe. Ulokowały się tu przypadkowe sklepiki i punkty usługowe. Perła modernizmu niszczała, stała się wieszakiem na reklamy. Budynek chciano nawet wyburzyć, ale ostatecznie w 2003 roku wpisano go na listę zabytków. W 2006 roku Okrąglak otrzymał Nagrodę Miasta Poznania im. Jana Baptysty Quadro (przyznawana jest ona co roku za najlepszą realizację architektoniczną w Poznaniu). Kapituła uznała go za najpiękniejszy poznański budynek powstały w drugiej połowie XX wieku.

Ostatecznie, Okrąglak kupiła firma Immobel (deweloper aktywnie działający na rynku belgijskim, luksemburskim oraz polskim), która zmieniła go w budynek biurowo-usługowy. W latach 2011-2012 przeprowadzono gruntowy remont, który kosztował 22 mln zł. Dziś okrąglak prezentuje się imponująco!

Z okazji urodzin Okrąglaka Poznański oddział Stowarzyszenia Architektów Polskich zorganizował zwiedzanie budynku. Niestety, wszystkie miejsca na sobotnie spacery są już zajęte. Wpłynęło ponad 800 zgłoszeń (Okrąglak mogło zwiedzić tylko 60 osób w dwóch turach).

 

    Więcej o:

Skomentuj:

Okrąglak ma 65 lat. Jak zmieniała się architektoniczna ikona Poznania?