Biennale w Wenecji - final countdown

Pierwsza Międzynarodowa Wystawa Architektury przygotowywana przez Fundację Biennale w Wenecji odbyła się w 1980 roku. Poświęcona była przede wszystkim obecności przeszłości we współczesnym mieście i współczesnych projektach architektonicznych. Kuratorem wystawy był Paolo Portoghesi.

Tensegrity Bridge, IX Biennale, for. R. Gajda

Od 1996 roku wystawy odbywają się regularnie co dwa lata - zaczynają we wrześniu - zaraz po zakończeniu biennale filmowego i kończą w listopadzie. W odróżnieniu od słynnego Biennale Sztuki Filmowej, które przyciąga gwiazdy i wielką uwagę mediów Biennale Architektury rzeczywiście odbywa się w Wenecji, a nie na sąsiedniej wyspie Lido. Wystawa mieści się w dwóch przestrzeniach ekspozycyjnych (chociaż bywają odstępstwa od tej reguły).

Podiglione Italia, X Biennale, fot. R. Gajda

Pierwszy z nich to Giardini di Biennale - ogrody z rozrzuconymi swobodnie dwudziestoma dziewięcioma pawilonami narodowymi, z których największy to Podiglione Italia - mieszczący oprócz ekspozycji włoskiej także dużą część właściwej wystawy przygotowywanej przez kuratora i organizatorów. Obszar ten został przekształcony w tereny wystawowe jeszcze przed drugą wojną światową na potrzeby organizowanych już wtedy w Wenecji międzynarodowych wystaw sztuki. Duża część pawilonów, także polski, pochodzi właśnie z tego okresu i stanowi swoiste signum temporis, szczególnie jeżeli spojrzy się na budynki niemiecki czy amerykański.

Pawilon Niemiecki, X Biennale, fot. R. Gajda

Drugi zasadniczy teren, na którym rozlokowana jest ekspozycja to Arsenał Wenecki - dawna stocznia i zakład remontowy zbudowany dla weneckiej floty wojennej, którego największym pomieszczeniem jest Corderia dell'Arsenale - ogromna, ponad półkilometrowej długości hala przeznaczona pierwotnie do skręcania lin. To właśnie w tej przestrzeni mieści się główna część ekspozycji, która uzupełniona jest w przyległych pozostałościach magazynów, doków portowych , pochylni, pomiędzy którymi stoją stare żurawie, wysztrandowane kutry, opuszczone łodzie podwodne, nadając temu miejscu niesamowity, industrialny, ale także melancholijny klimat.

Corderia dell'Arsenale, fot. R. Gajda

W tym roku kuratorem Biennale jest Aaron Betsky. Zaproponowany przez niego temat dotyka spraw z pogranicza architektury i sztuki. Przygotowanych jest kilkadziesiąt instalacji dotyczących architektury poza budownictwem - jak można przetłumaczyć tytuł. Zapowiadane są także prezentacje kilkudziesięciu najważniejszych pracowni architektonicznych z całego świata oraz szereg wystaw narodowych. Tegoroczny Złoty Lew - honorowa nagroda przyznawana co roku przypadł Frankowi Owenowi Gehry , amerykańskiemu architektowi dekonstruktywiście, którego firma mieści się w Kalifornii w miejscowości - nomen omen - Venice.

A jak ekspozycja wyglądała w ubiegłych latach?

9. Biennale miało tytuł METAMORPH. Dotyczyło ogólnie rozumianych przemian, zmian zachodzących w budynkach, miastach, architekturze. Gabloty i aranżację wystawy z Corderii zaprojektowała słynna pracownia Asymptote , a kuratorem wystawy był znany krytyk i historyk architektury Kurt W. Forster. Wystawa przyciągnęła ponad 100 000 zwiedzających.

Instalacja Zbigniewa Oksiuty Spatium Gelatum w Polskim Pawilonie na IX Biennale, fot. R. Gajda

Podiglione Italia, IX Biennale, fot. R. Gajda

IX Biennale, fot. R. Gajda

IX Biennale, fot. R. Gajda

10. jubileuszowe Biennale w 2006 roku koncentrowało się na mieście. Równie ważne, jak architektura było społeczeństwo. Takie urbanistyczne podejście charakteryzowało wystawę w Podiglione Italia, główną ekspozycję w Arsenale a także większość pawilonów narodowych.

X Biennale, fot. R. Gajda

X Biennale, fot. R. Gajda

X Biennale, fot. R. Gajda

Ciekawostką jest fakt, że wystawa wyszła daleko poza tradycyjne tereny wystawowe i objęła właściwie całe miasto, w którego kilkunastu punktach rozlokowane były niewielkie ekspozycje narodowe lub tematyczne. Zabieg ten był ściśle związanym z tematem "Cities - architecture and society" - błądzenie poprzez uliczki i mostki Wenecji w poszukiwaniu kolejnych ekspozycji pozwalało dokładnie poznać Wenecję od strony, którą rzadko oglądają turyści. Tę edycję Biennale obejrzało ponad 130 000 gości.

L'11. Mostra Internazionale di Architettura - Wenecja, 14 września - 23 listopada. Bryła przygotowuje specjalną relację z tego wydarzenia - już wkrótce opisy i zdjęcia najciekawszych instalacji i projektów.

Zobacz jak będzie wyglądał POLSKI PAWILON NA TEGOROCZNYM BIENNALE

Radeo

Zobacz też:

Złoty Lew dla Franka Gehry

Belgijski Pawilon

Wodny Pawilon na EXPO 2008