Kiosk - kup onlineKiosk - Ladnydom.pl

Czy współczesna architektura może czerpać z tradycji? Projekt Kościoła Zrębowego

red

W projektach architekta Bogusława Barnasia z BXBstudio stałym motywem jest poszukiwanie formy, jaką może przybrać tradycyjne budownictwo ludowe we współczesnych realizacjach. Jego projekty to próba odnalezienia współczesnego języka wyrazu dla historycznych i ludowych form, tak aby nie były jedynie kopią ale wnosiły nową wartość do modernistycznej architektury.

Podobne zadanie architekt postawił sobie przy projekcie budynku kościoła. Punktem wyjścia do rozważań tym razem stała się tradycyjna forma drewnianych kościołów zrębowych i pytanie czy jest to forma już bezpowrotnie mioniona i skazana na skansen, czy może być inspiracją dla współczesnych projektów i ucieczką od globalizacji światowego designu.

Wierzę, że architektura musi współgrać z człowiekiem i naturą w odniesieniu do miejsca, historii i tradycji. Wizja przyszłości, bo taką zawsze jest projekt architektoniczny, zakorzeniona w tradycji czyni dzieło nie tylko bardziej wartościowym i trwałym, ale również otwiera niebywałe twórcze bogactwo przed samym projektantem. Myślę, że architektura pozbawiona tej relacji jest anonimowa, pozbawiona duszy - mówi o swoim podejściu do procesu projektowego Bogusław Barnaś.

Główną ideą tego projektu było pokazanie waloru upraszczania i ujednolicania formy, przy jednoczesnym powrocie do sprawdzonych wzorców sprzed lat. Tak jak XV-wieczne kościoły zbudowane w znacznej większości w konstrukcji zrębowej, tak projektowany budynek również opiera się na niej, ale odwróconej o 90 stopni. Następuje odwrócenie zarówno kierunków jak i materiałów. Tak oto tradycyjny dach pokryty gontem staje się wielkimi wrotami, zapraszającymi wiernych na modlitwę do środka, a kamienna podmurówka - kamiennym ołtarzem. Drewniane bale obróconej konstrukcji, łączone na zrąb, formują nie tylko boczne ściany obiektu, ale również podłogę i strop.

Przesunięcie wybranych bali w obrębie posadzki umożliwiło stworzenie różnicy poziomów i wyniesienie ołtarza, zaś analogiczne przesunięcia w dachu pozwoliły na doświetlenie wnętrza. Tylna i frontowa ściana zostały zaprojektowane jako wykonane z materiałów analogicznych do tych używanych historycznie, pamiętając jednocześnie o obrocie całej bryły. W wyniku tego procesu za ołtarzem powstała kamienna ściana, zaś wejście to brama z dawnych połaci dachowych krytych gontem.

Monumentalna ściana ołtarza z wyciętą szczeliną na kształt krzyża, przez które wpada światło stwarza aurę mistycyzmu i intymności oraz skupia uwagę na najważniejszą część kościoła - prezbiterium. Strzeliste i proste wnętrze budowli posiada niepowtarzalny klimat. Z jednej strony da się odczuć tradycyjną drewnianą konstrukcję zrębową, z drugiej zaś mamy świadomość, iż znajdujemy się we współczesnym, minimalistycznym wnętrzu. Prosta forma, nie angażująca zbyt wielu zmysłów, ma za zadanie naprowadzić wiernego ku istotnej funkcji kościoła - domu modlitwy i spotkania z Bogiem. Jedynym ornamentem staje się tutaj światło. Subtelnie przefiltrowane przez "opadające belki" buduje atmosferę skupienia i kontemplacji - opisuje swój projekt Bogusław Barnaś.

Nowoczesna technologia - szklany dach, czy rozsuwana mechanicznie ściana zachodnia są zaprojektowane, tak aby nie konkurować z ciepłym, drewnianym wnętrzem. Meble zostały wykonane z geometrycznych form, również z bali drewnianych. Pozornie prostokątna, otwarta przestrzeń wnętrza Kościółka Zrębowego została w bardzo subtelny sposób podzielona na strefy zgodnie z tradycyjnym podziałem obiektów tego typu.  Zakrystia i prezbiterium zostały wydzielone poprzez zróżnicowanie poziomu podłogi oraz  niewielką ściankę działową. Nawa główna to przestrzeń otwarta, przestronna, strzelista, doświetlona gradientem przefiltrowanego światła górnego i ukierunkowana osiowo na ołtarz. Analogie do kruchty i wieży z dzwonem znajdziemy za monumentalnymi, rozwieranymi drzwiami. Jest to również miejsce przypominające tradycyjne soboty - zadaszone podcienia kościółków zrębowych.

Projektowany obiekt, na wzór tradycyjnych, został zorientowany na linii zachód-wschód. Został otoczony murem wykonanym z bali o zmiennej transparentności uzyskanej poprzez odejmowanie kubatury drewna, rozrzuconej na kamiennej posadzce otaczającej obiekt. W ten sposób powstała ciekawa forma placu z nieregularnie rozmieszczonymi indywidualnymi siedziskami.

W projekcie Polskiego Kościółka Zrębowego dawna konstrukcja jest zasadniczym środkiem architektonicznego wyrazu. W tym jednak przypadku nawiązanie do tradycji nie zamyka się wyłącznie na odniesieniu do formy, lecz twórczo odkrywa na nowo dawne treści i konteksty - podsumowuje główną ideę projektową autor projektu.
    Więcej o:

Skomentuj:

Czy współczesna architektura może czerpać z tradycji? Projekt Kościoła Zrębowego