architektura prl

W drugiej połowie XX wieku budownictwo mieszkaniowe regulowane było systemem normatywów, narzucających nie tylko wielkość mieszkań, ale i niektóre rozwiązania przestrzenne czy urbanistyczne. Dziś w tej dziedzinie architektury panuje znacznie większa dowolność - wymogów technicznych jest niewiele, a te istniejące mają być wkrótce zniesione. Czy to znaczy, że będzie lepiej? Które z tych rozwiązań lepiej się sprawdzały?

We Wrocławiu zachował się unikalny na skalę światową eksperymentalny wieżowiec z piętrami zawieszonymi na linach. To tak zwany trzonolinowiec wybudowany w latach 1961-1967. W epoce wyścigu coraz wyższych drapaczy chmur warto przypomnieć sobie o polskim wkładzie w dziedzinie budownictwa wysokiego

Wielki kryzys gospodarczy, jaki dotknął świat w 2008 roku, spowodował wstrzymanie wielu inwestycji budowlanych. Pewnie część z nich już nigdy nie powstanie. Ale to nie pierwszy taki przypadek w historii. W Polsce z różnych powodów nie udało się zrealizować wielu spektakularnych budowli. Oto niektóre z nich.

W latach 90. kina masowo zmieniały się w kawiarenki internetowe i sklepy z używaną odzieżą. Potem zwykle niepostrzeżenie po prostu znikały. Niektórym siedzibom kin udało się jednak przetrwać. I to nie tylko kryzys zdecentralizowanego rynku kinematografii, lecz także inwazję multipleksów czy najazd deweloperów. I choć nie pełnią już swoich funkcji, to wróciło do nich życie - to sportowe, duchowe i rozrywkowe. Są to też miejsca, w których od czasu do czasu usłyszeć można nawet warkot projektora. Zobaczcie, jak zmieniły się dawne kina. Oto kilka metamorfoz.

Kot, krowa i drób wszelaki. To one rządziły Polską! Po zmroku wynurzały się z ciemności i wskazywały mieszkańcom, gdzie jest sklep, gdzie bar, a gdzie fabryka.

Majtkowy róż, soczysty pomarańcz czy wyblakły seledyn królują na osiedlach jak Polska długa i szeroka. O to, by nowej fasady gdyńskiego bloku nie trawiła pasteloza, zadbało Stowarzyszenie Traffic Design. Na tym wzorcowym remoncie nie kończą starcia z pstrokacizną.

Kraków to nie tylko Wawel czy Sukiennice. Zaledwie kilka kilometrów od centrum miasta, na pięknym wzgórzu w Przegorzałach, wznosi się hitlerowski zamek, willa w kształcie rotundy oraz brutalistyczny hotel dla naukowców. To fascynujące budynki, które trzeba zobaczyć!

Przenieśmy się 30 lat wstecz. Jako dbający o zdrowie i tężyznę fizyczną obywatele na wakacje wybieramy się do jednego z ówczesnych, modnych kurortów. Popularnością cieszą się zwłaszcza te położone nad morzem oraz w górach. Obok złocistego piasku, czy też malowniczych szczytów i górskiego klimatu, tym co przyciąga PRL-owskich kuracjuszy, jest niepowtarzalna architektura. Zapraszamy na podróż po perłach architektury uzdrowiskowej w Polsce!

Osiedle Za Żelazną Bramą to zespół 19 megabloków, które powstały w latach 60. na powojennych zgliszczach dawnej Warszawy. Projekt autorstwa Jana Furmana, Jerzego Czyża, Andrzeja Skopińskiego i Jerzego Józefowicza miał być idealnym rozwiązaniem na ówczesne problemy mieszkaniowe.

Każda władza wie, że architektura jest świetnym narzędziem do manifestacji własnej siły i możliwości. Przykłady z historii nasuwają się same: piramidy w Egipcie, rzymskie koloseum czy monumentalne założenie sakralne takie jak: Hagia Sophia czy Plac św. Piotra. Nic więc dziwnego, że partia komunistyczna postanowiła na dobre wprowadzić święto 22 lipca do kalendarza, otwierając tego dnia sztandarowe inwestycje. Prace przyśpieszano lub opóźniano. Wszystko po to,by móc czcić oficjalną uroczystość w rocznicę uchwalenia manifestu PKWN, czyli Narodowe Święto Odrodzenia Polski. Zobaczcie, które obiekty świętują swoje urodziny 22 lipca.

O świetnym projekcie termomodernizacji poznańskich bloków z wielkiej płyty pisaliśmy tuż po wykonaniu pierwszego z nich. Od tego czasu ocieplono kolejne budynki z zastosowaniem opracowanego wcześniej motywu.

W listopadzie Hotel Cracovia został objęty ochroną dzięki wpisowi do wojewódzkiego rejestru zabytków. Tym samym modernistyczny gmach uchroniono od planowanej rozbiórki. Po tej decyzji obecny właściciel - Echo Investment rozważa sprzedaż nieruchomości. Przyszłość Hotelu Cracovia wciąż stoi pod znakiem zapytania. Prezentujemy projekt Alicji Nowak zakładający przekształcenie budynku w Muzeum Architektury i Designu. Koncepcja architektoniczna powstała w porozumieniu z Muzeum Narodowym w Krakowie, które zabiega o kupno Cracovii.

Warszawska Rotunda zostanie rozebrana w styczniu 2017 roku. Na dwa lata warszawiacy stracą ikoniczny już budynek, na jego miejscu w 2019 roku ma stanąć nowa konstrukcja ze szkła i aluminium.

W latach 70. i 80. w krajach bloku wschodniego zaczęły wyrastać niesamowite futurystyczne gmachy: w kształcie statków kosmicznych albo świątyń pozaziemskich cywilizacji. Kuriozalne budynki od lat fotografuje ich pasjonat - francuski fotograf Frederic Chaubin

Podjęto decyzję o wpisaniu Hotelu Cracovia do rejestru zabytków. Wojewódzki konserwator Jan Janczykowski objął ochroną: elewację, podjazd przed wejściem głównym do budynku oraz foyer kina Kijów. Decyzja nie jest jeszcze prawomocna, w ciągu dwóch tygodni strony będą mogły zgłaszać do niej uwagi.

Polska Rzeczpospolita Ludowa dbała o swoich pracowników - w latach 1945-1989 powstały w Polsce dziesiątki domów wczasowych, sanatoriów, hoteli oraz obiektów rekreacyjnych, przeznaczonych do wypoczynku. Wiele z nich nie tylko służy do dziś, ale jest też przykładem doskonałej architektury.

Typowy domek z PRL-u gruntownie przebudowano powiększając go o nową, biurową przestrzeń i klatkę schodową

Gdynia przez wielu uznawana jest za stolicę polskiego modernizmu. Nic w tym dziwnego - miasto powstało dopiero w okresie międzywojennym i zostało zaplanowane z wykorzystaniem panujących wówczas idei architektonicznych i urbanistycznych. Ale tytuł ten należy się Gdyni także za wyjątkową dbałość o budynki z doby modernizmu, które w innych miastach często są niechciane czy wręcz burzone. Do listy obiektów pod ochroną konserwatora zabytków dołączył właśnie wybudowany w latach 50. Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa.

W środę zaczęły znikać rusztowania przy pierwszym z wrocławskich bloków popularnie zwanych "sedesowcami". Zniknęły wieloletnie remontowe zaniedbania, a odnowione elewacje są białe z delikatnymi akcentami jasnej szarości. Z zapyziałych i zaniedbanych reliktów przeszłości zmieniły się w elegancką modernistyczną awangardę.

Władze Puław zadecydowały o budowie nowoczesnej mediateki. Zazwyczaj byśmy przyklasnęli takiej inwestycji bez wahania. Tym razem pojawił się jednak problem, bo na działce już stoi modernistyczny Dom Chemika. Czy nowy budynek jest o tyle lepszy, że może zastąpić istniejący budynek? A może to po prostu brak szacunku wobec modernistycznego dziedzictwa? Zagłosujcie w naszej sondzie pod artykułem.

Dworzec PKS w Kielcach, choć powstał w najbardziej szarym okresie PRL-u, wygląda jak element scenografii filmu science fiction. Jest oryginalny, ale nie ekstrawagancki, a jego nietypowa forma wynika z praktycznych przesłanek. Dziś jest architektoniczną wizytówką Kielc. Mimo to jego los jest niepewny i już niebawem może zostać wchłonięty przez nową galerię handlową. Jakie będą dalsze losy kieleckiej ikony?

Młody projektant w programie graficznym wyczyścił ich elewację i usunął dobudówki. Efekt pozytywnie zaskakuje!

O powojennych, polskich perłach modernizmu wiemy dużo. Zdecydowanie mniej znamy architektoniczne symbole tego okresu Z Czech, Słowacji, Rumunii czy Węgier. Historię obiektów z tych krajów przybliża nowy numer kwartalnika Herito

To jedne z najbardziej charakterystycznych budynków Wrocławia. Wkrótce odzyskają dawny blask

Siedziba Urzędu Wojewódzkiego zyskała odświeżoną elewację, nowe wejście i dodatkowe piętro

Mieszkańcy uwielbiali spoglądać przez jego duże okna na ruchliwe centrum miasta

Nowoczesny budynek powstał w PRL-u. Niedawno został mocno przebudowany. Po modernistycznej bryle nie ma już śladu

To ostatni, piąty odcinek serialu odkrywającego tajemnice radzieckiego apartamentowca

Oto następny odcinek z cyklu "Tajemnice Sobieskiego 100". Eksploratorzy odkrywają kolejne tajemnice budynku

Ostatnich gości przyjął w czerwcu. Z panoramy miasta zniknie jeszcze w tym roku