Perły PRL-u

Socrealizm wymyślony w ZSRR był filarem polityki kulturalnej stalinizmu. Przez lata krytykowany za nadmierną dekoracyjność i pompatyczność, dzisiaj wraca do łask. Coraz częściej słychać głosy, że to trudne dziedzictwo należy doceniać i właściwie eksponować. Socrealizm to nie tylko Pałac Kultury i Nauki. Przekonajcie się sami.

Często narzekamy, że Polska po okresie PRL-u odziedziczyła koszmarne blokowiska, które szpecą krajobraz i w których nie da się żyć. Przyjrzyjmy się jednak im z dystansem... Nie wszystkie są jednakowe, a niektóre wyróżnia niezwykła forma oraz świetnie zaprojektowany układ urbanistyczny. Oto kilka polskich osiedli, które warto znać.

Nazywają go "Manhattanem" lub "bunkrowcami", a często po prostu "sedesowcami" z racji owalnych zagłębień okiennych. Mowa o zespole mieszkano-usługowym przy placu Grunwaldzkim we Wrocławiu, który bez wątpienia jedną z ikon współczesnego Wrocławia. Awangardowy projekt <strong>Jadwigi Grabowskiej-Hawrylak </strong>do dzisiaj budzi skrajne emocje.

Domek letniskowy typu Brda to jeden z najpopularniejszych modeli w Polsce. Architekci z Medusa Group zmierzyli się z jego przebudową, zobacz efekt.

Nie przegap! Wystawa zatytułowana <strong>"Ponad dachami Wrocławia" </strong>poświęcona jest pracom jednej z najbardziej znanych i utalentowanych polskich architektek. Można ją oglądać do czerwca.

<strong>Kozubnik </strong>to dziś jedna wielka ruina. W ciągu 2 lat ma tu powstać polskie Davos.

- Mój Ojciec był jednym ze współautorów projektu <strong>Urzędu Wojewódzkiego w Kielcach</strong>. Gdy patrzę na wizualizacje związane z termomodernizacją przebudowy, to jest mi przykro - pisze Jan Kawiorski, syn architekta Stanisława Kawiorskiego.<br />

- W ruinach fascynuje mnie ich degradacja - coś istniało i nagle się skończyło. Dlatego lubię fotografować budynki, w których czuje się, że ta ruina nastąpi lada dzień - mówi Nicolas Grospierre, urodzony we Francji socjolog, znany fotograf i miłośnik architektury modernizmu.

Rozmowa z projektantem stylowej kawiarni <a href="http://bryla.gazetadom.pl/bryla/56,85301,11489011,Kawiarnia_Towarzyska_na_Saskiej_Kepie.html"><strong>Towarzyska</strong></a> na warszawskiej Pradze.

Pierwszy z szesnastu betonowych kielichów nowego dworca i galerii jest już gotowy. - Wzorowaliśmy się na oryginale - zapewniają budowlańcy.

W modernistycznym hotelu powstaną mikroskopijne kawalerki na sprzedaż - najmniejsze o metrażu 12 m kw., największe nieco ponad 20 m kw.

<strong>Audytorium Wydziału Chemii</strong> to pomnik architektury, modernistyczne cudo - mówi Gazecie Wyborczej architekt <strong>Zbigniew Maćków</strong>. We Wrocławiu toczy się gorąca debata nad przyszłością tego budynku.

Rozmowa Gazety Wyborczej z architektami Tomaszem Osięgłowskim i Marcinem Kościuchem z <a href="http://bryla.gazetadom.pl/bryla/0,85304.html?tag=ultra+architects"><strong>Ultra Architects</strong></a>, autorami wzorowej termomodernizacji poznańskiego bloku. Realizacja ukazała się w albumie <a href="http://bryla.gazetadom.pl/bryla/56,85301,10805961,101_najciekawszych_polskich_budynkow.html"><strong>"101 najciekawszych polskich budynków dekady"</strong></a>.

Film nakręcono w lutym 1988 roku. To spojrzenie na stolicę zarówno z 30. piętra Pałacu Kultury i Nauki, jak i z poziomu ulicy.

"Zmartwychwstanie ikony architektury" - tak czołowa szwajcarska gazeta zatytułowała artykuł o <a href="http://bryla.gazetadom.pl/bryla/0,85304.html?tag=dworzec+centralny"><strong>Dworcu Centralnym</strong></a> w Warszawie.

<span style="color: #000000;">Odkryj socjalistyczne zabytki stolicy z najnowszej <a href="http://bryla.gazetadom.pl/bryla/0,85304.html?tag=archimapa"><strong>ARCHIMAPY</strong></a>! Zobacz Pałac Kultury i Nauki, Dom Partii, Stadion X-lecia w unikalnych zdjęciach z <strong>Narodowego Archiwum Cyfrowego</strong>.</span>

Choć wiele z projektów <strong>radzieckich konstruktywistów</strong> pozostała na papierze, ich wizje nadal zaskakują rozmachem i pomysłowością.

Przez pierwsze lata po II wojnie światowej, jak wiadomo, "cały naród budował swoją stolicę". Ale nie tylko budował - bo i o niej śpiewał. Nigdy chyba nie powstało tyle piosenek o polskim mieście, jak w ciągu pierwszych 10 lat po wojnie o Warszawie. Wszystkie sławiły przede wszystkim odbudowę stolicy oraz największe budowle socjalizmu. Czy dziś są na tyle aktualne, by nadal je nucić?

Pracownia <a href="http://bryla.gazetadom.pl/bryla/0,85304.html?tag=ultra+architects"><strong>Ultra Architects</strong></a> z Poznania udowadnia, że blok po termomodernizacji wcale nie musi być w kolorach "landrynkowo-pistacjowych".

W dobie nowoczesnych technologii, przenośnych komputerów, elektronicznych książek i smartfonów wybierz się w świat, który przestał istnieć. Zatrzymaj się, zwolnij i przeżyj jeden zwykły dzień z życia miasta w PRL-u.<br />

Daj się zaprosić na wycieczkę szlakiem zapomnianych budynków. Weź ze sobą specjalną mapę, która poprowadzi Cię po zaginionej Warszawie.

W środę, 28 września, o godz. 18.00, w galerii plenerowej Domu Spotkań z Historią (ul. Karowa 20) odbędzie się wernisaż wystawy "Architektoniczna spuścizna socrealizmu w Warszawie i Berlinie. Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa - Karl-Marx-Allee".

Jesteś zainteresowany polską grafiką reklamową z czasów PRL-u? Zapraszamy do Łodzi, gdzie w najbliższą sobotę, odbędzie się inauguracja trasy turystycznej "<a href="http://bryla.gazetadom.pl/bryla/51,86009,6174510.html?i=1"><strong>Śladami Łódzkich Murali</strong></a>".

Gdyński <strong><a href="http://bryla.gazetadom.pl/bryla/56,85301,10042260,Gdynia_stawia_na_Modernizm.html">Weekend Architektury</a></strong> okazał się frekwencyjnym sukcesem. Jednak Gdynia to nie jedyne polskie miasto, które wykorzystuje architekturę najnowszą w celach promocyjnych. Do gry wchodzą Tychy i Białystok. Czy im również uda się przyciągnąć turystów?

Kłęby pyłu i huk miażdżonego żelbetu. Katowice znowu pozbywają się cennego przykładu powojennego modernizmu. W jego miejscu powstanie parking...

Dom Igloo wymyślony przez wrocławskiego architekta Witolda Lipińskiego to jeden z najbardziej oryginalnych domów jednorodzinnych w Polsce.

W polskim krajobrazie architektonicznym zachodzą poważne zmiany. Budynki puchną, przybierają jaskrawe kolory, tracą wyraz. <strong>Jak długo nieudolna termomodernizacja będzie szpecić nasze miasta?</strong> O poczuciu estetyki, kompromisach w procesie ocieplania i myciu szarych bloków rozmawiamy z Kamilem Miklaszewskim i Karolem Szparkowskim z warszawskiej pracowni <strong>+48</strong>.

Socrealistyczne zespoły budynków, choć zostały wzniesione w trudnym powojennym okresie i są kojarzone ze stalinizmem, powinny być w całości poddane ochronie konserwatorskiej - oceniają eksperci. To obiekty wyjątkowe w dziejach polskiej architektury!