Poznaliśmy laureatów Brick Award 2016. Oto najlepsze ceglane budynki na świecie

Nagroda Główna - budynek biurowy 2226, Lustenau oraz House 1014, Barcelona

W tym roku odbyła się siódma edycja organizowanego co dwa lata konkursu Wienerberger Brick Award. 20 maja w wiedeńskim Radiokulturhaus odbyła się uroczysta gala wręczenia statuetek dla zwycięskich projektów, które zostały wybrane spośród projektów nadesłanych na konkurs z 55 krajów świata, w tym z Polski.

W każdej edycji konkursu przyznawana jest nagroda główna oraz nagrody w kategoriach, które bywają modyfikowane w zależności od aktualnych trendów i omawianych problemów. Rok 2016 przyniósł wyjątkowo aż dwie nagrody specjalne oraz nagrody w pięciu dodatkowych kategoriach: Residential Use (Budynek mieszkalny), Public Use (Budynek użyteczności publicznej), Re-Use (Modernizacja), Urban Infill (Budynek w zabudowie uzupełniającej) oraz Special Solution (Specjalne zastosowanie). Do każdego z laureatów trafiła statuetka oraz prestiżowy tytuł. Nagrodzeni architekci otrzymali także nagrody pieniężne, których pula w tegorocznej edycji wyniosła 31 500 Euro.

fot. DI Norbert Prommer

Laureatem jednej z dwóch nagród głównych został architekt Dietmar Eberle za biurowy budynek 2226 w austriackim Lustenau. Tajemnicza liczba w nazwie budynku choć na pozór wydaje się być adresem tak naprawdę to cenna informacja o... temperaturze wewnątrz budynku, która przez cały rok oscyluje w granicach od 22 do 26 stopni Celsjusza i to bez użycia mechanizmów wentylacji, klimatyzacji czy ogrzewania.

fot. Eduard Hueber

Komfort termiczny został osiągnięty dzięki zastosowaniu solidnej struktury muru szczelinowego o całkowitej grubości aż 76 cm. Jedynym źródłem energii jest ciepło emitowane przez ludzi, komputery i punkty świetlne. Ta realizacja to z pewnością bardzo ważny głos w dyskusji o przyszłości architektury, która w pogoni za ekologią coraz częściej sięga po zaawansowane systemy... które do swojego funkcjonowania potrzebują energii. Okazuje się, że porównywalną wydajność energetyczną można osiągnąć stosując zupełnie inne i zdecydowanie bardziej przyjazne środowisku metody. Zastosowane rozwiązanie zdecydowało też o przyznaniu budynkowi nie tylko jednej z głównych nagród, ale także nagrody w kategorii Zastosowanie Specjalne.

fot. Eduard Hueber

Ale architektura to nie tylko wydajność energetyczna i zastosowane rozwiązania, ale także forma zewnętrzna. Nagrodzony biurowiec to bardzo skromna i minimalistyczna bryła kształtem zbliżona do sześcianu. Jedynym elementem, który wyłamuje się z prostej konwencji jest tutaj delikatne skręcenie budynku na wysokości ponad drugą kondygnacją, które dynamizuje białą bryłę.

fot. Di Norbert Prommer

Nagroda Główna - budynek biurowy 2226, Lustenau oraz House 1014, Barcelona

Druga z nagród Głównych oraz nagroda specjalna w kategorii Budynek w zabudowie uzupełniającej została przyznana pracowni HARQUITECTS za realizację domu jednorodzinnego 1014 w Barcelonie. Działka, na której znajduje się nagrodzony budynek położona jest w centrum historycznej dzielnicy Granollers. Szerokość działki to jedynie 6,5 metra, co stanowiło duże wyzwanie projektowe - jak zaplanować budynek, by wykorzystać wąską przestrzeń oraz zapewnić odpowiednie doświetlenie wszystkich pomieszczeń.

fot. Adria Goula

Architekci zaplanowali budynek jako sekwencję naprzemiennych części wewnętrznych i zewnętrznych które przenikają się wzajemnie tworząc przytulną i intymną całość. Odgrodzone od ulicy części zewnętrznego ogrodu zapewniają mieszkańcom poczucie swobody i pozwalają na nieskrępowane korzystanie ze wszystkich części działki.

fot. Adria Goula

Od strony ulicy zachowana została historyczna elewacja stojącego tu niegdyś budynku - dzięki temu od zewnątrz historyczna ulica nie zatraciła swojego pierwotnego charakteru i klimatu. Stara kamienna ściana tworzy rodzaj kurtyny osłaniającej jeden z wewnętrznych dziedzińców.

fot. Adria Goula

Tegoroczna edycja nagrodziła budynki raczej spokojne w formie i odznaczające się dyskretną elegancją. Można zaryzykować stwierdzenie, że wyniki konkursu wpisują się ogólną tendencję licznych nagród architektonicznych, które poza ikonami i wielkimi realizacjami zaczęły zauważać także skromniejsze realizacje pokazując, że każdy budynek ma szansę być wyjątkowy, a dobrze zaprojektowane miasto nie może składać się z samych ikon, ale przede wszystkim ze zwykłej, ale dobrze zaprojektowanej miejskiej tkanki.

fot. Adria Goula

Nagroda w kategorii - budynek mieszkalny - Termitary House, Wietnam

Termitary House to projekt lokalnej pracowni Tropical Space. Ceglane ściany budynku złożone są z dwóch faktur - pełnej ściany oraz ażurowego muru umożliwiającego dopływ światła i świeżego powietrza. Tropikalny klimat Wietnamu wymaga, aby wszystkie pomieszczenia posiadały bardzo dobrą wentylację i przewietrzanie.

fot. OKI HIROYUKI

Wewnętrzny układ domu w swoim wyglądzie przypomina termitierę - znajdziemy tu główne centralne pomieszczenie, do którego prowadzą wszystkie korytarze i na które otwierają się mniejsze prywatne pomieszczenia.

fot. OKI HIROYUKI

Dom może być prototypem taniego budownictwa dla obszarów tropikalnych. Do jego budowy została użyta cegła będąca lokalnym i tradycyjnym materiałem. Architektom udało się porzucić jednak typowe schematy i rozwiązania i zaproponować ciekawą i oryginalną formę doskonale wpisującą się we współczesne trendy architektoniczne.

fot. OKI HIROYUKI

fot. OKI HIROYUKI

Nagroda w kategorii - budynek publiczny - Audytorium szpitala klinicznego AZ Groeninge

Audytorium szpitala klinicznego AZ Groeninge w Belgii otrzymało nagrodę dla najlepszego ceglanego budynku użyteczności publicznej. Autor budynku: Bert Dehullu zaprojektował zaokrągloną bryłę stojącą w opozycji do historycznych zabudowań ośrodka. Poprzez częściowe odcięcie od podłoża bryła nabrała bardzo dynamicznego charakteru i wygląda trochę jak gigantyczny meteor, który wbił się w ziemię.

fot. Architectural Photographs | Dennis De Smet | Studio DDS

Zaokrąglone budynki zbudowane z cegły lub posiadające na swojej elewacji gotowe elementy często tak naprawdę przypominają bardziej wielościany, a płynne kształty gubią się w prostych odcinkach. Aby uniknąć tego niechcianego efektu architekt zdecydował się na zaprojektowanie budynku z cegieł murowanych pionowo, dzięki czemu proste odcinki są bardzo krótkie i niezauważalne w całej bryle budynku.

fot. Audytorium szpitala klinicznego AZ Groeninge

Choć rozwiązanie takie niewątpliwie wymagało większego kunsztu murarskiego - pozwoliło na osiągnięcie ciekawego efektu wizualnego i pozwoliło w świeży sposób spojrzeć na cegłę, która jest tradycyjnym elementem i mogło się wydawać, że znamy już wszystkie wątki i sposoby jej układania. Okazuje się, że niewielka zmiana może otworzyć zupełnie nowe drogi i stworzyć zupełnie nowe możliwości projektowe.

fot. Architectural Photographs | Dennis De Smet | Studio DDS

fot. Architectural Photographs | Dennis De Smet | Studio DDS

Nagroda w kategorii - modernizacja - Marília project, Sao Paulo

Marília project to przekształcenie starego budynku z 1915 roku w nowoczesną siedzibę firmy. Choć najprostszym rozwiązaniem wydawałoby się wyburzenie starego budynku i zastąpienie go zupełnie nowym projektem architekci z SuperLimao Studio zdecydowali się zachować istniejące mury i poddać je przebudowie i rozbudowie.

fot. MAIRA ACAYABA

Stary budynek wymagał wzmocnienia konstrukcyjnego - stąd na zewnątrz pojawił się nowy stalowy szkielet podtrzymujący nowe części budynku. Nowe przenika się tu ze starym tworząc niepowtarzalną całość o lekko industrialnym charakterze.

fot. MAIRA ACAYABA

"W przypadku Marília mieliśmy możliwość przygotowania projektu, który będzie szanował tradycję, materiał, środowisko i otoczenie" - mówi o projekcie architekt. Takie podejście, choć rzadkie pozwoliło na zaoszczędzenie środków i zachowanie klimatu miejsca nie stojąc w opozycji do jego rozwoju.

fot. MAIRA ACAYABA

fot. MAIRA ACAYABA

Nagroda Specjalna - Cluster House, Zurych

Nagroda specjalna została przyznana projektowi, który stara się odpowiedzieć na problemy współczesnego świata. Brak miejsca, niewystarczające środki finansowe na własne mieszkanie, ale z drugiej strony pytanie czy wszystkiego rzeczywiście potrzebujemy na własność? W świecie, w którym rzeczy mamy w nadmiarze często stoją one nieużywane, a ich utrzymane kosztuje niemałe pieniądze. Coraz częściej zaczynamy korzystać ze wspólnych rzeczy, czy tak samo może wyglądać mieszkanie?

fot. JOHANNES MARBURG

Mieszkańcy projektu Cluster House autorstwa Duplex Architekten zamieszkali we wspólnym budynku, w którym każda rodzina posiada swoją niedużą część prywatną oraz część, z której korzystają wspólnie. W Polsce być może taka idea ciągle kojarzy się z niewystarczającą przestrzenią mieszkalną i przymusowym zamieszkiwaniem w niedostosowanych do tego mieszkaniach, ale w nowoczesnym świecie przynosi odpowiedź na takie zjawiska jak współdzielenie dóbr czy miejsca.

fot. JOHANNES MARBURG

Mieszkańcy tego bloku zrezygnowali z indywidualnych miejsc parkingowych na rzecz współdzielonych samochodów. Wspólne są także kuchnie, szklarnie a nawet pokoje hotelowe - coś, co przy tradycyjnie pojmowanej formie własności byłoby nieosiągalne dla przeciętnego mieszkańca miast. Pokój dla gości, który wykorzystujemy kilka razy do roku z powodzeniem może być dzielony pomiędzy kilka rodzin, przy czym wymaga to zmiany w podejściu do rzeczy wspólnych i wzajemnego porozumienia. Czy eksperyment się powiedzie, a nasze społeczeństwo okaże się gotowe na zmiany? Czy to kolejna utopia?

fot. JOHANNES MARBURG

fot. JOHANNES MARBURG