Najciemniejszy budynek na świecie - pawilon w Pjongczangu. Efekt kosmicznej otchłani w świetle dziennym

Najciemniejszy materiał na świecie

Za kosmiczny efekt odpowiada specjalny materiał użyty do pokrycia fasady. Mowa o Vantablack VBx2. To farba natryskowa o porowatej strukturze rozpylona na fasadzie pawilonu, opatentowana przez firmę Surrey NanoSystems. Powłoka charakteryzuje się niezwykłą właściwością - pochłania blisko 99 proc. światła, które pada na jej powierzchnię.

Efekt "superczerni"

Jak to możliwe? Struktura materiału oglądana pod mikroskopem przypomina powierzchnię rafy koralowej. Jest porowata, pełna maleńkich otworów. To właśnie one odpowiadają za pochłanianie światła. Co ciekawe, tworzywo, choć określane mianem 'superczerni', jest w zasadzie pozbawione koloru. Dlaczego więc stojąc przed pawilonem ma się wrażenie spoglądania w kosmiczną otchłań? Ta właściwość związana jest z procesem widzenia. Nasze oko obserwując powierzchnię fasady nie potrafi wychwycić odbicia światła, nie widzi nic, a mózg interpretuje tę wiadomość tak, że w efekcie dostrzegamy czerń.

Punkty świetlne imitujące ciała niebieskie

Czerń to jedno. Fasada pawilonu jest naszpikowana tysiącami niewielkich punktów świetlnych w formie wystających z fasady rurek, które w trakcie dnia symulują widok ciał niebieskich zawieszonych w kosmosie. Tak obcowanie z pawilonem opisuje projektant Asif Khan:

- Oglądany z dystansu pawilon wygląda jak okno, przez które możemy zajrzeć w przestrzeń kosmiczną. Gdy zbliżasz się do budynku, to wrażenie narasta, otchłań ogarnia całe pole widzenia. Dlatego wejście do środka można przyrównać do uczucia zanurzania się w czarnej chmurze.

Vantablack wynaleziony dla wojska i agencji kosmicznych

Niezwykły efekt wizualny, który możemy obserwować w świetle dziennym dzięki zastosowaniu nanostruktury Vantablack, to jedno. Jednak naukowcom, którzy pracowali nad wynalezieniem materiału, nie chodziło od początku o tworzenie wyjątkowych doznań estetycznych. Powłoka  powstała z myślą o potrzebach wojska i agencji kosmicznych. Jej właściwości zapewniały żołnierzom genialny kamuflaż, a także umożliwiły oglądanie nawet najsłabiej widocznych gwiazd dzięki redukcji światła rozproszonego w teleskopach. Zastosowanie technologii na fasadzie pawilonu w Pjongczangu to również promocja materiału na rynku komercyjnym.

Pawilon na zimowe igrzyska w Pjongczangu

Pawilon wybudowano na planie kwadratu o bokach 35 na 35 m. Obiekt mierzy 10 metrów wysokości. To zwykły prostopadłościan, chociaż postrzeganie tej formy jest zniekształcone. Dzieje się tak właśnie przez użycie specjalnej powłoki tworzącej iluzję czarnej otchłani na powierzchni fasady. Płaska przestrzeń zakrzywia się niczym parabola tworząc efekt trójwymiarowej głębi.

Negatyw wnętrza

Niezwykłość pawilonu w Pjonczangu nie kończy się na konfrontacji z kosmiczną fasadą. Zewnętrze jest negatywem wnętrza. Ciemna otchłań zmienia się w jasne i świetliste wnętrze. Przestrzeń w środku obiektu jest utrzymana w bieli i wyłożona corianem. To materiał często używany do produkcji ceramiki łazienkowej. W tym miejscu pojawia się nie przez przypadek. W środku pawilonu Asif Khan zakomponował wyjątkową instalację wodną.

Awers i rewers

We wnętrzu króluje woda. Powierzchnia z corianu jest hydrofobowa - nieprzemakalna. Instalacja wypuszcza 25 tys. pojedynczych kropel wody w ciągu każdej minuty. Odwiedzający mogą wchodzić z nimi w interakcje. Za pomocą sensorów zmieniają rytm łączenia się, zderzania i rozpadania strumieni. Na końcu niewielkie krople wody pęcznieją tworząc jezioro, które niebawem znika w podłożu. Po chwili woda pojawia się pod postacią osobnych kropli. To obieg zamknięty, odnawialny cykl i niekończący się proces.

Krople wody jak ciała niebieskie

- Wnętrze jest jasne i świetliste, dlatego po wejściu do środka musi upłynąć chwila, zanim wzrok dostosowuje się do większego natężenia światła. Przez ten krótki moment wydaje się, że maleńkie kropelki wody są wielkości ciał niebieskich. Projektując pawilon zależało mi na tym, aby uzyskać efekt przejścia między skalą kosmosu, a skalą maleńkich kropli wody w kilku prostych krokach. Krople wody zawierają te same cząstki wodoru, co ciała niebieskie - opowiada o zaprojektowanym doświadczeniu Asif Khan.

Kosmiczne technologie

Pawilon olimpijski w Pjongczangu powstał na zlecenie marki Hyundai jako artystyczna forma wyrazu opowiadająca o zaawansowanych technologiach opracowanych przez znanego producenta samochodów. Podkreślenie roli wodoru w procesach chemicznych zachodzących w kosmosie ma stanowić symboliczne odniesienie do pojazdów napędzanych wodorem.

ZOBACZ TAKŻE:

- Technologia w służbie architektury. Czym jest high-tech?

- Ascetyczna architektura z betonu i światła. Gmach Sądu w Siedlcach

- 2018 RIBA International Prize - najlepsze budynki świata według brytyjskich ekspertów

Salermo Maritime Terminal, źródło zdjęcia: mat. pras. 2018 RIBA International Prize, www.architecture.com