Warszawa 1935. "To była kapitalistyczna metropolia" [WYWIAD]
"Żyjemy mitem - mitem brzydkiej przedwojennej Warszawy i ogólnej niemocy. Kiedy kończyliśmy już film, niektórzy pytali: 'A co, jak nie zdążymy?'. Zdążyliśmy" - mówi nam Tomasz Gomoła, architekt, współtwórca filmowej rekonstrukcji przedwojennej stolicy pt. "Warszawa 1935".

Pańska firma graficzna stworzyła animowany obraz przedwojennej Warszawy. Czym jest produkcja "Warszawa 1935"?
Tomasz Gomoła: Przedwojenna Warszawa istniała głównie w literaturze. Zależało nam na tym, by miasto odzyskało również swoją stronę wizualną. Ale "Warszawa 1935" to również pierwsza na świecie rekonstrukcja przedwojennych planów miasta.
Trudno dzisiaj uwierzyć, że nawet w przedwojennych monografiach architektury nie zachowały się żadne plany. Szukaliśmy więc śladów w Państwowym Archiwum Miasta Warszawy. Na podstawie zdjęć i dokumentów z archiwum, fotografii, pocztówek i informacji od osób prywatnych odtworzyliśmy trójwymiarowy obraz miasta.
Chcieliśmy pokazać, że przedwojenna Warszawa była zróżnicowaną, ale spójną architektonicznie prężną metropolią.
Dlaczego rok 1935?
- Data jest symboliczna, równie dobrze mógłby to być rok 30. czy 34., byle nie rok 39. kojarzący się z wojenną martyrologią.
Przedwojenna Warszawa to pęd ku nowoczesności, kapitał, klasa, potęga i wpływy. Pierwszy silnik rakietowy, autorstwa Jana Oderfelda, powstał w 1932 roku na Politechnice Warszawskiej. W 1933 roku kapitan Skarżyński jako pierwszy na świecie przeleciał samotnie przez Atlantyk, ustanawiając międzynarodowy rekord odległości dla samolotów turystycznych.
Polska miała pierwszą na świecie rafinerię naftową, powstawało tu dwieście filmów rocznie, istniał salon Harleya i międzynarodowa fabryka maszyn Lilpopa.
Polski samolot PZL P11 został w 1935 roku obwołany najnowocześniejszym samolotem świata, a w 1936 roku powstał pierwszy nadajnik telewizyjny w Europie. Mieścił się na gmachu Prudentialu, który z kolei był drugim najwyższym wieżowcem w Europie, itd
Jak pokazać to wszystko w kilkuminutowym filmie?
- Analiza i cała produkcja zajęła aż cztery lata - przecieraliśmy niektóre szlaki po raz pierwszy. Obecne możliwości studia Newborn umożliwiają skończenie kolejnej części nieco szybciej.
Większość czytelników "Bryły" zapewne zdaje sobie sprawę z procesów modelowania i renderingu 3D na potrzeby wizualizacji architektonicznych - modelowanie budynku przebiegało tu podobnie. Najpierw musieliśmy jednak odtworzyć nieistniejące plany i dopiero potem zrekonstruować fasady, detale - na tyle, na ile były widoczne. Następnie przyszedł czas na modelowanie i teksturowanie - kamienica po kamienicy.
Bardzo dużo czasu zajęło nam wykonanie witryn i całej infrastruktury „parterów”. Mieliśmy do dyspozycji wpis do ewidencji gospodarczej z lat trzydziestych- upewniliśmy się, jakie sklepy i usługi były pod danym adresem. Dzięki temu mogliśmy odczytać nawet nie do końca wyraźne szyldy.
Ze względu na skalę i ilość obiektów niemożliwe okazało się renderowanie w tzw. „jednym przejściu”. Sceny było rozłożone jak puzzle, które renderowaliśmy wielokrotnie z różnymi fragmentami i składaliśmy w jeden obrazek. Tak przygotowane sceny przechodziły dalej do postprodukcji.
Kolejne etapy tego projektu to ?
- To będzie niespodzianka, dość nowatorska, mam nadzieję, że zaskakująca. Jak z każdym nowym działaniem, wiąże się ona z wycieczką w nieznane. Niemniej mam w sobie głęboki brak wiary w porażkę, więc nie może się nie udać.
Dziwne, ciekawe miejsce w Warszawie, które jest sprzed wojny i nadal istnieje?
- Praga - ulica Środkowa, Stalowa, wszystkie te miejsca, gdzie wciąż obecny jest duch XIX-ego i XX-ego wieku. Wystarczy wyobrazić sobie całe kwartały takich ulic, chromowane balustrady, biel modernistycznych elewacji
Tomasz Gomoła - architekt, współtwórca i dyrektor artystyczny studia Newborn - studia animacji i Vfx tworzącego na potrzeby kampanii telewizyjnych, filmowych i internetowych. Pomysłodawca filmu "Warszawa 1935" - pierwszej na świecie rekonstrukcji Warszawy przedwojennej.
- Więcej o:
![Andrzej Nitsch, projekt małego hotelu, widok perspektywiczny, praca studencka, ok. 1930, tusz na kartonie, zbiory Muzeum Architektury we Wrocławiu Andrzej Nitsch, projekt małego hotelu, widok perspektywiczny, praca studencka, ok. 1930, tusz na kartonie, zbiory Muzeum Architektury we Wrocławiu]()
[WYSTAWA] Lwów 24 czerwca 1937. Miasto, architektura, modernizm
![Kamienica K. Bertoniego, architekt Stefan Tworkowski, budowa w roku 1938, ul. Dynasy 6 Warszawa Nowoczesna. Fotografie z lat trzydziestych XX wieku.]()
Warszawa Nowoczesna. Fotografie z lat trzydziestych XX wieku
![Prudential Prudential]()
Prudential, historia jednego budynku
![Paulina Czurak-Czapiewska i jej projekty Paulina Czurak-Czapiewska i jej projekty]()
Paulina Czurak-Czapiewska: "Kobiecie trudno jest się w tym środowisku przebić" [WYWIAD]
![Z lewej: Fernando Menis; Z prawej: CKK Jordanki w Toruniu Z lewej: Fernando Menis; Z prawej: CKK Jordanki w Toruniu]()
Fernando Menis: Architektura musi być dialogiem z miejscem, a nie monologiem narzuconym z góry [WYWIAD]
![Dom własny Wojciecha Świątka z pracowni 55Architekci Dom własny Wojciecha Świątka z pracowni 55Architekci]()
"Budowa domu jest realizacją wymarzonego, idealnego życia". Wywiad z Wojciechem Świątkiem, projektantem w pracowni 55Architekci
![Z lewej: IZZAK - projekt hrubieszowskiego domu z klimatem; Z prawej: Macin Gierbienis Z lewej: IZZAK - projekt hrubieszowskiego domu z klimatem; Z prawej: Macin Gierbienis]()
Marcin Gierbienis: W architekturze liczą się prostota i czytelność przekazu [WYWIAD]
![Bartek Barczyk Bartek Barczyk]()
Czasem warto przepuścić „obiekt” przez własną wrażliwość. Wywiad z Bartkiem Barczykiem - fotografem architektury









