Niezrealizowane marzenia o Architekturze
Miało być tak pięknie, a wyszło jak zwykle... Czy w Polsce rzeczywiście nie da się zbudować budynku z prawdziwego zdarzenia? Oto spektakularne projekty wybitnych architektów, które zamiast cieszyć oko i promować nas w świecie, zaszył się głęboko w szufladzie.



Muzeum Sztuki Nowoczesnej Christiana Kereza
Gdy w 2007 roku rozstrzygany był konkurs na projekt Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie nikt nie przypuszczał, że po upływie pięciu lat konieczne będzie zaczynanie wszystkiego od początku. Zwyciężyła koncepcja autorstwa Christiana Kereza. Prosta i oszczędna w środkach architektonicznego wyrazu bryła od początku wzbudzała kontrowersje. Tylko nieliczni docenili wyważone i przemyślane formy. Większość okazała się zawiedziona. Oczekiwała budynku-ikony, nowego symbolu miasta, a tymczasem otrzymała obiekt, który jeden z internautów prześmiewczo porównał do hipermarketu.
Fot: materiały prasowe
Podczas dalszych prac koncepcja Kereza ulegała pewnym zmianom, ale wraz z upływem czasu pojawiało się coraz więcej głosów, iż współpraca architekta i władz Stolicy nie układała się tak jak powinna. Obie strony w wypowiedziach dla prasy wzajemnie obarczały się winą za opóźnienia. Architekt bronił się twierdząc, że na długość prac wpływ mają kolejne wprowadzane przez zleceniodawcę zmiany (m.in. wprowadzenie nie uwzględnionego w warunkach konkursowych teatru).Nad projektem zaczęły gromadzić się ciemne chmury. Coraz częściej wspominano o możliwości rozwiązania umowy z Kerezem.
Fot: materiały prasowe
Nastąpiło to w kwietniu bieżącego roku. Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta nadzorujący prace nad MSN poinformował architekta o rozwiązaniu umowy z jego winy. Można z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że historia nieudanej budowy muzeum jeszcze się nie zakończyła i czekają nas jeszcze długotrwałe potyczki na sali sądowej. Trudno dziś stwierdzić jak długo potrwają i jakim werdyktem się zakończą, ale już dziś możemy uznać że przegrały obie strony- Kerez, któremu nie udało się zrealizować ambitnego projektu i Miasto, które nie posiada planu na zagospodarowanie Placu Defilad.
Zobacz także:
Będzie nowy konkurs na Muzeum Sztuki Nowoczesnej

Frank O. Gehry i Camerimage Łódź Center
Łódź marzyła o wykorzystaniu "efektu Bilbao" i transformacji z podupadłego ośrodka przemysłowego w centrum kultury. Powstała ambitna koncepcja Nowego Centrum Łodzi zorganizowanego wokół przebudowanego dworca Łódź Fabryczna. Masterplan całego założenia stworzył jeden z twórców Nowego Urbanizmu- Rob Krier.
Frank Gehry w Łodzi. Fot. Tomasz Stańczak / AG
Najważniejszym punktem całego założenia miało być centrum festiwalowo- kongresowe Camerimage Łódź Center autorstwa Franka O. Gehry'ego. Amerykański architekt, którego matka pochodziła z Łodzi, stworzył atrakcyjną wizję gmachu zbudowane z poprzemieszczanych względem siebie potężnych brył. Wszystko wskazywało na to, że w Łodzi powstanie dekonstruktywistyczne dzieło dorównujące muzeum w Bilbao.
Fot: AG
Konflikt pomiędzy władzami miasta, a Markiem Żydowiczem- twórcą i dyrektorem festiwalu Camerimage, doprowadził do tego, że w atmosferze skandalu święto operatorów filmowych zostało w 2010 roku przeniesione do Bydgoszczy. Równocześnie zarzucone zostały plany realizacji koncepcji Gehry'ego w samej Łodzi. Wspaniałe centrum festiwalowo-kongresowe, do którego pielgrzymowaliby wielbiciele architektury nowoczesnej z całego świata, pozostało jedynie uwiecznioną na wizualizacjach wizją.
Zobacz także:
Frank Gehry w Łodzi

Daniel Libeskind w Łodzi i Gdańsku
Daniel Libeskind urodził się w Łodzi i dla swego rodzinnego miasta postanowił zaprojektować obiekt współtworzący Nowe Centrum. "To miasto woła by coś dla niego zrobić"- stwierdził w 2009 roku podpisując list intencyjny o współpracy z miastem. Na szlachetnych intencjach iraz pięknych słowach o niezwykłym potencjale Łodzi i jej wyjątkowym dla Libeskinda znaczeniu wszystko się jednak skończyło. Rozmowy z architektem nigdy nie wykroczyły poza fazę ogólników.
Daniel Libeskind w Łodzi. Fot: AG
Nieco więcej szczęście we wpółpracy z amerykańskim projektantem miał Gdańsk. W 2008 roku zauroczony postindustrialnym krajobrazem ujścia Motławy Libeskind przedstawił koncepcję zabudowy mieszkaniowo-usługowej składającej się z 10 niewysokich budynków oraz dominującego nad nimi 193-metrowego wieżowca o ekspresyjnej formie. Ambitne zamierzenie nigdy nie wyszło jednak poza bardzo ogólnikową fazę koncepcyjną.
Zobacz także:
Daniel Libeskind zaprojektuje w Łodzi

Centrum Spotkań Kultur i Religii - Peter Zumthor w Kielcach
W 2009 roku szwajcarski architekt Peter Zumthor przyjął propozycję władz Kielc, które zwróciły się do laureata Nagrody Pritzkera by ten stworzył projekt zagospodarowania stuletniej synagogi na potrzeby Centrum Spotkań Kultur i Religii. Obiekt miał pomieścić między innymi awangardowy teatr Grzegorza Artmana, publiczną bibliotekę oraz czytelnią, a także miejsce modlitwy.
Architekt rozpoczął przygotowania do pracy projektowej i przybył do Kielc, aby dokładnie poznać budynek synagogi, jego historię i otoczenie. Nadzieję, że szwajcarski projektant stworzy dzieło wyjątkowe, mocno wpisujące się w istniejący kontekst wydawały się nader zasadne.
Peter Zumthor pod synagogą w Kielcach. Fot: UM Kielce
Niestety, w 2011 roku prezydent Kielc zadecydowało rezygnacji ze współpracy z Zumthorem. Bezpośrednią przyczyną stał się niewyjaśniony stan prawny nieruchomości. Przed jego określeniem nie można podjąć żadnych prac przy obiekcie. Tymczasem o zwrot budynku wystąpiła Gmina Wyznaniowa Żydowska w Katowicach. Władze miasta uznały te roszczenia za bezzasadne, ale jednocześnie wstrzymały jakiekolwiek prace nad projektem, który, jak stwierdził prezydent Lubawski był obiecującym przedsięwzięciem, którym interesowały się osoby z całej Polski.
Zobacz także:

Lilium Tower - warszawski wieżowiec Zahy Hadid
W grudniu 2007 roku zaprezentowano wstępne koncepcje Lilium Tower- nowego wieżowca, który miał zostać wzniesiony w centrum Warszawy. Na działce w zbiegu ulicy Chałubińskiego i Alei Jerozolimskich wzniesiony miał zostać okazały, 70-kondygnacyjny budynek o funkcji apartamentowi-hotelowej autorstwa Zahy Hadid.
Fot: materiały prasowe
Oryginalna forma o organicznym charakterze spolaryzowała opinie mieszkańców stolicy. Koncepcja pochodzącej z Iraku laureatki Pritzkera miała swoich żarliwych zwolenników, jak i wrogów, którzy uważali, iż jej forma jest zbyt agresywna w stosunku do otoczenia.
Fot: materiały prasowe
Kryzys sprawił, że inwestor, firma Lilium, zmuszona została do odstąpienia od ambitnych planów. Prace projektowe zostały wstrzymane, a w kuluarach mówi się, iż prowadzone są działania mające na celu sprzedaż działki obok hotelu Mariott, na której niegdyś wzniesiony miał zostać Lilium Tower.
Zobacz także:
Wieżowiec Zahy Hadid ofiarą kryzysu

Poznańskie "Art Stations" Tadao Ando
Grażyna Kulczyk od wielu lat kreuje wyjątkowy charakter poznańskiego Starego Browaru- udanego połączenia kultury i komercji. Jednym z jej planów było stworzenie na terenach w pobliżu Browaru podziemnego muzeum sztuki współczesnej.
Grażyna Kulczyk podczas prezentacji projektu muzeum. Fot. Lukasz Cynalewski / AG
Projekt "Art Stations" powierzony został wybitnemu japońskiemu architektowi Tadao Ando. Całość przedsięwzięcia przez długi czas utrzymywana była w ścisłej tajemnicy na osobistą prośbę projektanta, który nie chciał aby opinia publiczna dowiedziała się o nim przed oficjalnym potwierdzeniem budowy. Problemy finansowe, brak dofinansowań ze źródeł municypalnych i unijnych, spowodowały że G. Kulczyk i Tadao Ando musieli zrezygnować z dalszej współpracy.
- Więcej o:
Industrializacja w Polsce
BUW - Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego
Szkieletor Kraków: historia, wysokość, memy
Renowacja kamienicy w Bielsku-Białej
Dom nad rzeką projektu STOPROCENT Architekci
RE: NOTTURNO HOUSE. Dom na wzgórzu projektu REFORM Architekt
Dom Hai w warszawskim Wilanowie
Dom asymetryczny projektu INOSTUDIO