Lilith - wyjątkowa rzeźba Davida Černego "podrzymuje" apartamentowiec Fragment w Pradze

Dzieła Davida Černego stawiane są na równi z secesyjnym klasycyzmem Alfonsa Muchy i kubizmem Bohumila Kubišty. Jego prace prowokują, są kontrowersyjne, odważne i zuchwale.

Kim jest Lilith?

Kobieta przy Sokolovskiej to mityczna Lilith. Według legend Lilith była pierwszą kobietą, stworzoną jednocześnie z Adamem. Nie chciała się jednak podporządkować władzy mężczyzny, została więc przez niego odrzucona, a Bóg z żebra Adama stworzył potulną Ewę. Lilith została demonicą. Jest utożsamiana z kobiecością, buntem i niezależnością, stała się symbolem feminizmu.

Lilith z ulicy Sokolovskiej ma 24 metry wysokości i waży 35 ton. Wykonana jest z polerowanej stali chromowo-niklowej. Obejmuje zewnętrzną ścianę apartamentowca o nazwie Fragment. Przyjechała w częściach w październiku 2022 roku – jej zamontowanie trwało ok. 2 godzin. Lilith jest rzeźbą kinetyczną – codziennie o północy jej głowa obraca się o 180 stopni. Černy zapowiada, że do Lilith mają niebawem dołączyć Archanioł Gabriel, Adam oraz Lucyfer.

Fragment - architektura i sztuka

Projekt apartamentowca Fragment przygotowali architekci z pracowni QARTA Architektura. Bryła przypomina stos sześcianów. Budynek z jednej strony sąsiaduje z wysokimi blokami modernistycznego osiedla Invalidovna, a z drugiej z historyczną przemysłową zabudową dzielnicy. Nowy budynek ma łączyć oba obszary. Apartamentowiec powstał na działce, której kształt jest zbliżony do trapezu. Architekci podzielili go na dwie części, które złączone są górnymi kondygnacjami. Tuż pod nimi zbudowany został wielki słup, który podtrzymuje konstrukcję. Inwestor postanowił zamaskować go rzeźbą Davida Černego, dzięki czemu wygląda jak ogromna noga. Przy budynku można jeszcze dostrzec wystające z ziemi gigantyczne ramię, a także dłoń wyłaniającą się ze studni. Jak mówi deweloper, ambicją inwestora było połączenie wysokiej klasy architektury z codziennym obcowaniem ze sztuką.

Przeczytaj także: Myśliwce ze skrzydłami motyli. Nowe rzeźby Davida Cernego hołdem dla pilotów>>

Kim jest David Černy?

David Černy urodził się w Pradze w 1967 roku. Studiował w Wyższej Szkole Rzemiosła Artystycznego w Pradze. Artysta dał się poznać w 1990 roku, rzeźbą „Quo vadis”, przedstawiającą trabanta na ludzkich nogach (było to odniesienie do czasów, w których z NRD do Pragi napływały rzesze imigrantów prosząc o azyl w Czechach, dziś kopię tego 3-metrowego dzieła można zobaczyć przy Ambasadzie Niemieckiej w Pradze). W 1991 roku pomalował na różowo radziecki czołg, będący pamiątką po wyzwoleniu Czechosłowacji. Mimo aresztowania, tworzył dalej.

Kolejne lata przyniosły mu uznanie oraz opinię twórcy prowokującego. W 2000 roku otrzymał Nagrodę Chalupeckiego, przyznawaną młodym czeskim plastykom. Dziś uważany jest za jednego z najważniejszych czeskich artystów, a Praga pełna jest jego kontrowersyjnych dzieł (m.in. Koń, Nogotyłki, Sikający, Niemowlęta, Wisielec). W Polsce jedno z jego dzieł - Golem, znajduje się w Poznaniu przy Alejach Marcinkowskiego,