W Krakowie powstanie Planeta Lem. Zaprojektują ją JEMS Architekci

Pracownia JEMS Architekci zwyciężyła w międzynarodowym konkursie architektoniczno-urbanistycznym na koncepcję Centrum Literatury i Języka „Planeta Lem” w Krakowie. Obiekt powstanie w zrewitalizowanym XVIII-wiecznym Składzie Solnym (ul. Na Zjeździe 8). Dodatkowo po jego wschodniej stronie zostanie dobudowany nowy budynek. Będzie to kolejna instytucja kultury na poprzemysłowym Zabłociu (w sąsiedztwie znajdują się m.in. Fabryka Emalii Oskara Schindlera, Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK i Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka)

W "Planecie Lem" mieścić się będzie nowoczesna ekspozycja poświęcona twórczości Stanisława Lema. Będą tu również przestrzenie wystawiennicze, aule, mediateka, pracownie multimedialne oraz kawiarnia z księgarnią.

Stanisław Lem (1921-2006), jest najczęściej tłumaczonym polskim pisarzem. Jego książki przetłumaczono na ponad 40 języków, osiągnęły łączny nakład ponad 30 milionów egzemplarzy. Kreował futurystyczne wizje świata. I to właśnie do nich w subtelny sposób odnosi się projekt pracowni JEMS. Zaprojektowano tu liczne elementy nawiązujące do rzeczywistości znanej z literatury Lema. Wypiętrzenia w bryle budynku oraz na terenie go otaczającym tworzą wrażenie odrealnienia i stanowią charakterystyczny element projektu.

Nowa bryła nie zdominuje istniejącej już architektury. Obecność Planety Lem w krajobrazie Krakowa będzie sygnalizowało pięć wież - peryskopów, o wysokości 18,5 m. Wznosić się będą one nad dawnymi zabudowaniami koszar i stajni. Główną inspiracją dla struktury nowego projektu jest XVIII-wieczny budynek Składu Solnego. Zwielokrotniony moduł dawnej stajni rozciąga się na całą działkę i przenika z ogrodami, dając wrażenie nieskończoności.

Granica między starym i nowym budynkiem zanika we wnętrzu. Struktura Planety Lem jest logiczna i matematyczna - składa się ze zbioru powtarzalnych, kubistycznych pomieszczeń. Taki układ pozwala na dostosowywanie przestrzeni pod kątem różnych potrzeb. Pozwala na tworzenie wielu scenariuszy wystaw. Początkowo zrozumiała i logiczna przestrzeń budynku ulega deformacjom. W niektórych miejscach podział na poszczególne piętra staje się nieoczywisty. Fragmenty posadzki nagle się wybrzuszają odrealniając otoczenie.

Poprzez wykorzystanie w zrównoważony sposób praw fizyki, budynek jest energooszczędny. Odkształcenia łączą ze sobą oba poziomy „Planety Lem”, tworząc rodzaj widocznej ze wszystkich miejsc osi narracyjnej, wokół której zbudowane są wszystkie elementy wystawy.

Kontynuacją są zielone pagórki - izolują teren od ulic, tworząc przyjemną enklawę w środku miasta. Ogrody pełne pofałdowanych form pojawią się na placu przed wejściem głównym i dookoła budynku. Między pagórkami powstanie rekreacyjna przestrzeń z oczkami wodnymi oraz ławkami o organicznych kształtach.

Otwarcie „Planety Lem” jest planowane na 2022 rok.

Skład zespołu projektowego:

Architektura: JEMS Architekci; Aleksander Gadomski, Katarzyna Kuźmińska, Łukasz
Krzesiak Paweł Majkusiak, Maciej Miłobędzki, Maciej Rydz, Łukasz Stępnik;

Architektura krajobrazu: Marta Tomasiak

Instalacje wewnętrzne: Termostudio; Piotr Kliński, Filip Pawlak

Konstrukcja: KiP; Piotr Pachowski