Projekt: Obsesja. Życie w cieniu Sky Tower [ZDJĘCIA]

Agnieszka Rumińska: Jak to jest żyć w cieniu Sky Tower?

Mateusz Palka: Dla mnie, pod fotograficznym względem, niewątpliwie ogromnie inspirująco, chociaż jest to dwuznaczne doświadczenie. Mamy bowiem do czynienia z dość banalną i bardzo brutalnie ingerującą w przestrzeń Wrocławia architekturą. Ta budowla spowodowała istotną zmianę urbanistyczną i to nie tylko w kwestii architektonicznej, ale przede wszystkim mentalnej. Ponad 200-metrowy gigant stał się nowym punktem odniesienia, widocznym właściwie z każdego miejsca.

Skąd pomysł na to, by uczynić z wieżowca bohatera swoich zdjęć?

- Uważam, że to pierwsza tak poważna zmiana w obrębie estetyki miasta, jaka zaszła we Wrocławiu od wielu lat. Postanowiłem przyjrzeć się tym wizualnym przeobrażeniom. Można powiedzieć, że w pewnym momencie widok Sky Tower na osi wrocławskich ulic stał się moją własną obsesją wizualną.

Zauważyłem, że jest w mieście wiele ulic, często zupełnie niereprezentacyjnych, które poprzez budowę Sky Tower zyskały zwieńczenie w postaci górującego nad nimi wieżowca. W efekcie drastycznie zmieniła się percepcja miasta.

Uwzględniając różnice w skali dokonanych zmian lub odmienne konteksty społeczno-kulturowe można w pewnym stopniu porównać je do tych, które miały miejsce w Paryżu, po wybudowaniu wieży Eiffla. Ona również była poddawana mocnej krytyce, zwłaszcza wśród artystów i pisarzy. Teraz porównując ze sobą te dwa obiekty moglibyśmy XIX-wiecznym Francuzom powiedzieć jedno: „mogło być gorzej!”.

Pokazujesz Sky Tower z wielu różnych perspektyw, czy któraś z nich szczególnie zapadła Ci w pamięć?

- Interesowały mnie miejsca powszechnie dostępne dla przechodniów, spacerowiczów, kierowców. Takie, które się widzi, ale może nie zawsze dostrzega. Większość fotografii z cyklu Obsesja to obrazy, które nosiłem długo w pamięci i później odtwarzałem za pomocą aparatu. W tym sensie jestem nie tylko dokumentalistą, ale i uczestnikiem tego wieżowcowego spektaklu. Najintensywniejsze wizualnie wydają mi się te z pozoru najbardziej banalne perspektywy, np. ta z ul. Tuwima, Berenta, Na Niskich Łąkach, czy alei cmentarnej.

Jaką techniką fotografowałeś?

- Ponieważ zależało mi na neutralnym spojrzeniu i odpowiednim odwzorowaniu perspektywy, najodpowiedniejszy do pracy był aparat wielkoformatowy. Zdecydowałem się również na zastosowanie negatywów czarno-białych. Pozwalają one bowiem na spojrzenie na rzeczywistość z pewnego dystansu.

Myślisz, że Wrocław powinien dalej rosnąć w górę?

- Nie wiem, czy powinien, ale na pewno będzie. Myślę, jednak, że każdy kolejny drapacz chmur, który tu powstanie nie zmieni w krajobrazie tyle, ile Sky Tower.

Jaki kolejny projekt szykujesz?

- Ten jeszcze nie jest skończony. Kontynuuję pracę nad "Obsesją', część zaplanowanych zdjęć będę mógł wykonać dopiero pod koniec roku, kiedy z drzew opadną liście. Jesienią tego roku około 20 fotografii zaprezentowanych zostanie po raz pierwszy w Galerii Entropia we Wrocławiu, której prowadzący niezwykle pozytywnie odnieśli się do tego cyklu. Natomiast w przyszłym roku planujemy połączyć siły z bliskim mi fotografem Maciejem Hermanem. Jakiś czas temu okazało się, że zupełnie tego nie świadomi i niezależnie od siebie, realizujemy podobne cykle - ja we Wrocławiu, on w Gdyni. Myślę, że spojrzenia na to samo zagadnienie z perspektywy dwóch miast będą ciekawe.

*Mateusz Palka - fotograf, krytyk. Interesują go zagadnienia czasu, pamięci oraz zmiany, jakim podlega architektura i estetyka miast. Ostatnie projekty, w których brał udział to "Obecność pośród nieobecnych", prezentujący problematykę społeczną Beskidu Niskiego oraz międzynarodowa wystawa fotografii ulicznej z krajów Europy Wschodniej - Eastreet. Zajmuje się historią i estetyką fotografii, publikował m.in. w pismach: „Format”, „Odra”, „Pamięć i Przyszłość”, „Kultura i Wartości” oraz na łamach serwisów „Fototapeta”, „O.pl” i „Fototekstura”. Reprezentowany przez Galerię Trzecie Oko w Krakowie. Mateusz prowadzi bloga, na którym można oglądać jego prace: www.mateuszpalka.blogspot.com