bryła
polska architektura
Nowoczesna stacja benzynowa koło Wieliczki. Czy Baza w Sierczy wytrzymała próbę czasu?

Nowoczesna stacja benzynowa koło Wieliczki. Czy Baza w Sierczy wytrzymała próbę czasu?

red.13-05-2025 10:33

Projekt pawilonu stacji paliw w Sierczy koło Wieliczki był tylko pretekstem. Otwarta w 2009 roku "Baza", autorstwa pracowni Group_A Architects była protestem przeciwko komercyjnej sztampie i brzydocie sieciowych obiektów tego typu powstających w Polsce. Jak Baza wygląda po kilkunastu latach? Sprawdzamy!

Pawilon stacji paliw w Sierczy k. Wieliczki w 2025 roku. Proj. Group_A Architects

Siercza to niewielka wieś w pobliżu Wieliczki. Aby do niej trafić, trzeba zjechać z głównej drogi. Właśnie tu, w 2009 roku powstała "Baza", której nowoczesna, inna niż wszystkie bryła robiła ogromne wrażenie. Zaprojektowali ją architekci z gliwickiej pracowni Group_A Architects. Chociaż pawilon powstał z myślą o obsłudze lokalnej małej stacji benzynowej, właściciel chciał, aby spełniał on także inne funkcje. Budynek usytuowany obok przedszkola, szkoły, kościoła oraz stadniny, w miejscu z widokiem na góry stanowi jeden z ważniejszych punktów w centrum wsi. Dlatego też obiekt służy zarówno za pawilon obsługi stacji, a także jako lokalny sklep i kawiarnia.

Pawilon posadowiony został na "mocnej" żelbetowej płycie. Wyraźna w odbiorze tworzy tarasy widokowe i podłogę pawilonu, ma podkreślać jego wyraźny związek z miejscem i być kontynuacją ogromnego betonowego placu przed budynkami gospodarczymi stadniny, jednak lekko poderwana od ziemi ma odcinać się od całości i podkreślać swoją odmienność.

- Do budowy ścian zastosowaliśmy płytę warstwową powszechnie używaną w tego typu budownictwie, aby pokazać jej inny ciekawy nie stosowany wymiar, bo płyta ma długość ponad 17metrów oraz uwydatnić fakturę - opisywali architekci z Group_A Architects.

Tak wyglądała stacja benzynowa w Sierczy zanim powstała Baza

Wycofanie z lica zewnętrznego obrysu budynku szkleń wytworzyło podcienie strefy wejścia i górnego tarasu. Sufity zewnętrzne zbudowane zostały z transparentnych paneli poliwęglanowych, przepuszczają one światło oświetlając tarasy i budynek nocą zdecydowanie akcentują go w krajobrazie.

- We wnętrzach pawilonu ściany w okleinie ze sklejki brzozowej mają wprowadzić swojski, wiejski charakter i ciepło, a przez pokazanie infrastruktury chcieliśmy odciąć się od estetyzowania przez ukrywanie i dekorowanie tego, co przecież też ma swój interesujący charakter - dodawali architekci.

Odwiedziliśmy "Bazę" zimą 2025 roku. Faktycznie, pawilon nadal prezentuje się dobrze. Co ważne - spełnia swoją funkcję. Podczas naszej wizyty trzech okolicznych mieszkańców grało w karty popijając kawę.

"Baza" była kilkakrotnie nagradzana. W 2009 roku zajęła III miejsce w konkursie Bryła Roku, a rok później otrzymała nagrodę im. Stanisława Witkiewicza przyznawaną przez Województwo Małopolskiego najlepszym współczesnym realizacjom architektonicznym. Bazę opisał też Filip Springer w „Księdze zachwytów”.

Więcej o: