Wielka płyta powraca. Czy eksperyment się sprawdzi?
Wielka Płyta? W Polsce raczej nie mamy dobrych skojarzeń z budynkami wykonanymi w tej technologii. Kojarzą nam się z jednakowymi, identycznymi w całej Polsce komunistycznymi osiedlami, problemami z ogrzewaniem i ciągłymi spekulacjami kiedy takie osiedla złożą się jak domki z kart. Czy nowe budynki w tej technologii mają szansę przełamać negatywne odczucia Polaków i na nowo zrewolucjonizować budownictwo?












W Warszawie przy ulicy Sprzecznej kończy się właśnie budowa zupełnie nowego bloku mieszkalnego, który powstaje w technologii wielkopłytowej. Technologia ta powstała po pierwszej wojnie światowej w Holandii. Zakładała budowanie budynków, z gotowych wielkoformatowych elementów i łączenie ich na budowie. Takie rozwiązanie miało zapewniać typizację, przyspieszyć i usprawnić proces budowlany i podnieść jakość poprzez nadzór nad produkcją elementów przez duże wyspecjalizowane fabryki.
Po drugiej wojnie światowej system napotkał podatny grunt - zniszczone przez wojnę miasta potrzebowały szybko dużej ilości tanich mieszkań. Również głoszone przez modernistów idee odrzucenia ornamentu jako zbytecznej dekoracji i bloku jako maszyny do mieszkania sprzyjały rozwojowi idei prefabrykacji.
Do Polski Wielka Płyta wkroczyła z lekkim opóźnieniem. Pierwsze takie bloki zrealizowano w krakowskiej Nowej Hucie, kolejne na warszawskich Jelonkach. Pierwsze realizacje to lata 50. prawdziwy rozwój tej technologii przypadł na lata 70.
Choć istniało wiele systemów. m.in. system Domino, OW-T, Szczeciński to większość bloków wyglądała bardzo podobnie i musiała zmagać się z podobnymi problemami. Głównym powodem, dla którego niektórzy dziś z niepokojem spoglądają na wielkopłytowe osiedla jest słaba jakość - zarówno elementów, jak również wykonawstwa. Próby bicia planów, pośpiech, gospodarka niedoborów i zastępowanie materiałów tańszymi zamiennikami spowodowały, że dziś niektóre bloki rzeczywiście mogą wymagać remontów. Niewymiarowe elementy, rdzewiejące kotwy, niedokładnie spasowanie i normy termoizolacyjności trzykrotnie niższe od dzisiejszych standardów to obraz jaki mają Polacy na myśl o Wielkiej Płycie.
Sama technologia jednak wcale nie musi oznaczać złego wykonawstwa. Blok wybudowany ze złej jakościowo cegły przez niewykwalifikowanych robotników i z użyciem niewłaściwej zaprawy wcale nie będzie służył dłużej.
Dobre imię Wielkiej Płycie postanowiła przywrócić firma Budizol z Włocławka. Przy ulicy Sprzecznej w Warszawie realizuje właśnie prototypową inwestycję opartą o opracowaną w zakładzie nowy system budownictwa wielkopłytowego. Nowa inwestycja poza samą technologią w zasadzie w niczym nie przypomina swoich starszych braci z lat siedemdziesiątych. Forma budynku dopasowana jest do wymiarów działki i tworzy fragment przyszłej pierzei ulicznej, a jej frontowa elewacja pełna jest ekspresyjnych uskoków. Również zewnętrzna warstwa wielkopłytowych elementów - barwiony w masie beton architektoniczny w niczym nie przypomina dawnych szarych bloków.
Na budynku pojawią się także spersonalizowane elementy jak płyty z wyrytym adresem czy reliefem warszawskiej syrenki. W budynku znajdzie się łącznie 57 mieszkań o powierzchni od 43 do 75 m², podziemny garaż dla samochodów oraz systemowy garaż dla rowerów.
Czy nowa inwestycja przekona do siebie warszawiaków i na nowo otworzy rozdział wielkiej płyty w budownictwie mieszkalnym?
O nowej inwestycji czytaj też na warszawa.wyborcza.pl.
- Więcej o:
![Społeczne archiwum Warszawy Społeczne archiwum Warszawy]()
Społeczne archiwum Warszawy
![Blok z osiedla Bolesława Chrobrego w Poznaniu Blok z osiedla Bolesława Chrobrego w Poznaniu]()
Koniec z pastelozą lub kiczowatymi obrazkami. Styropian nie musi szpecić!
![Blok przy Oleanderweg, Halle, proj. Stefan Forster Blok przy Oleanderweg, Halle, proj. Stefan Forster]()
Wielka płyta i co dalej?
![Projekt rewitalizacji osiedli z wielkiej płyty - I nagroda w II edycji konkursu Cembrit Bold Projekt rewitalizacji osiedli z wielkiej płyty - I nagroda w II edycji konkursu Cembrit Bold]()
Młodzi o blokach. Wielka płyta oczami młodych projektantów
![Willa Wolfa w Gubinie w latach 30. XX wieku. Taras z widokiem na dolinę Nysy Willa Wolfa w Gubinie w latach 30. XX wieku. Taras z widokiem na dolinę Nysy]()
Willa Wolfa w Gubinie. Pierwszy nowoczesny budynek Miesa van der Rohe
![Dom w Chmurach. Proj. Z3Z ARCHITEKCI Dom w Chmurach. Proj. Z3Z ARCHITEKCI]()
Dom w Chmurach na warszawskim Mokotowie. To projekt Z3Z ARCHITEKCI
![Dom Wertykalny. Proj. Exterio Architektura Dom Wertykalny. Proj. Exterio Architektura]()
Dom Wertykalny w Wilanowie. Wąska działka początkiem koncepcji
![Stary Rynek w Gorzowie Wielkopolskim. Z lewej: stan obecny; Z prawej: propozycja BXB studio Stary Rynek w Gorzowie Wielkopolskim. Z lewej: stan obecny; Z prawej: propozycja BXB studio]()
Rynek w Gorzowie Wielkopolskim na nowo według BXB studio. Stylistyka "wielkiej płyty" przekuta w atut?









