Kamienny most w Kłodzku. Porównują go do Mostu Karola w Pradze

Kamienny most nad Młynówką w Kłodzku jest nazywany Gotyckim, św. Jana lub Wita Stwosza (od nazw ulic do niego prowadzących). Funkcjonuje także nazwa „na jajach” (do zaprawy używano białek z jaj kurzych, które dostarczali okoliczni chłopi - żółtka sprzedawano później po halerzu za łyżkę). Przeprawa łączy starówkę z częścią miasta zwaną Wyspą Piasek.

Gotycki most w Kłodzku: kiedy powstał?

Nieznana jest data budowy mostu, ale na pewno było to w XIII wieku. Stanął w miejscu drewnianej przeprawy. Wielu badaczy twierdzi, że prace zaczęły się w roku 1281 rok, bo ta data jest wykuta pod figurą Chrystusa na krzyżu, inni uważają, że w 1286 roku, bo tak zapisał kronikarz Georg Promnitz. Budowę zakończono prawdopodobnie w 1390 roku. Most był wiele razy przebudowywany i wzmacniany. Kiedyś na jego krańcach stały dwie bramy: Górna, wzniesiona pod koniec XIII w. i Dolna powstała zapewne w drugiej połowie XV w. Obie bramy zostały rozebrane w latach 1903–1904.

Przeczytaj także: Kryty most w Lądku-Zdroju. To jedyny taki obiekt w Polsce>>

Most w Kłodzku: rzeźby

Wielką ozdobą mostu są kamienne rzeźby. Jest ich sześć i pojawiały się stopniowo. Fundowali je bogaci mieszkańcy Kłodzka. Pierwsza, ok. 1655 roku pojawiła się niewielka Pieta, wykonana z piaskowca przez nieznanego artystę. Ustawiono ją na największym filarze i dodatkowym cokole. Figurę ufundował ówczesny starosta Kłodzka, hrabia Jan Jerzy von Götzen wraz małżonką, Marią Elżbietą. Fundatorzy kazali poniżej figury na cokole wyryć swoje herby oraz napis: J. G. Graf von Götzen, Landeshaputmann zu Glatz. M. E. Graefin von Götzen geb. Gr. von Hoditz 1655. Reszta napisu jest zatarta.

Pozostałe figury pojawiły się w XVIII wieku. Pod rzeźbą św. Wacława jest słabo widoczny napis: „Errichtet im Jahre 1715”, co znaczy “Wykonano w roku 1715”. Nie znany jest ani fundator, ani artysta. Z kolei świętego Jana Nepomucena ufundował w 1707 roku syn hrabiego von Götzena – Franciszek (świadczą o tym wyryte na cokole herby fundatora i jego żony, z domu księżniczki Lichtenstein). 

Święty Franciszek Ksawery, patron Kłodzka, pojawił się na moście w  1714 roku. Jest wotum dziękczynnym mieszkańców po zarazie z lat 1713-1714. Świętemu towarzyszą trzej chorzy mężczyźni i Indianin, trzymający tarczę z herbem miasta. Łaciński napis brzmi: „DeLeCto Iterata In LVe Magno serVatorI StatVaM In LapIDeponIt Vrbs gLaCensIs”, oznacza „Nawiedzone wielką zarazą miasto Kłodzko postawiło posąg kamienny wybranemu wybawcy”.  Posąg jest kopią z 1915 roku, bo oryginał już wtedy był w bardzo złym stanie. Replikę wykonał rzeźbiarz Tschötschel, jego pomocnikami byli Wagner i Busch.

Figura Chrystusa na krzyżu z postacią Marii Magdaleny u jego stóp stanęła 5 października 1734 roku w miejscu, gdzie był dawniej drewniany krzyż. Autor jest nieznany, ale figura stanęła na polecenie hrabiego von Herbertsteina lub jego małżonki. Napis pod nią brzmi: „Anno 1281 ist die Brücke gebautet, anno 1701 den 22 August ist selbe erneuert worden”, co znaczy „W roku 1281 most ten zbudowano, w roku 1701, 22 sierpnia, odnowiono”.

Największa jest rzeźba przedstawiająca Trójcę Świętą i ukoronowanie Najświętszej Marii Panny. Jej fundatorem był w 1714 roku Franciszek Ferdynand baron Fitschen, właściciel Gorzuchowa – jego herb i nazwisko zostały umieszczone na ozdobnym cokole. Twórca również nie jest znany.

Kamienny most w Kłodzku: remont

Na początku XX wieku na moście zamontowano lampy. W 1949 roku most został wpisany na listę zabytków. W 2007 r. ułożono nowy bruk. Ostatniego remontu doczekał się w 2009 roku.