Kiosk - kup onlineKiosk - Ladnydom.pl

Architektura Barcelony - nowoczesne budynki, rzeźby i genialny Gaudi. Co warto zobaczyć? [PRZEWODNIK ARCHITEKTONICZNY]

wolf/WG

Barcelona to nie tylko słońce i plaża, otwarte do nocy bary i restauracje, ale i świetna architektura. Tu tworzył jedyny w swoim rodzaju geniusz Gaudi. Od kilkunastu lat w mieście powstają budynki najsłynniejszych architektów ze świata: Calatravy, Nouvela czy Toyo Ito. Barcelona to także ortogonalna siatka ulic i kwadratowe kwartały, według planu urbanistycznego inżyniera Ildefonsa Cerdy z połowy XIX wieku, który nadał miastu wielkomiejski charakter. Przygotowaliśmy architektoniczny przewodnik po Barcelonie.

Architektura Barcelony - nowoczesne budynki, rzeźby i genialny Gaudi. Co warto zobaczyć? [PRZEWODNIK ARCHITEKTONICZNY]
Architektura Barcelony - nowoczesne budynki, rzeźby i genialny Gaudi. Co warto zobaczyć? [PRZEWODNIK ARCHITEKTONICZNY]
Fot. SchiDD - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=88759014
Architektura Barcelony. Sagrada Familia. Projekt: Antonio Gaudi
Architektura Barcelony. Sagrada Familia. Projekt: Antonio Gaudi
Fot. Peter Broster - Own work, CC0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=88854230

Architektura Barcelony. Sagrada Familia. Projekt: Antonio Gaudi

Sagrada Familia, czyli Świątynia Pokutna Świętej Rodziny - niezwykła budowla w Barcelonie, arcydzieło Antonio Gaudiego. To jedna z najdłużej budowanych świątyń na świecie, która w założeniu architekta miała być jak "jeden wielki organizm" Budowę rozpoczęto w 1882 roku i trwa ona do dziś. Pierwotnie Sagrada Familia miała być kościołem neogotyckim, po przejęciu kierownictwa budowy przez Gaudiego świątynia rozrosła się do olbrzymich rozmiarów i niezwykłej, strzelistej formy, pełnej organicznych kształtów, jakby wydobyła się z głębin morza i oblepił ją szlam. Sagrada Familia miała stać się "kazaniem w kamieniu". Za życia Gaudiego ukończono tylko jedną wschodnią Fasadę Narodzenia z trzema portalami: Wiary, Nadziei i Miłości i 4 z 18 wież. Szacuje się, że Sagrada Familia ma zostać ukończona w 2026 roku - w setną rocznicę śmierci Gaudiego.

Pawilon w Barcelonie. Proj. Mies van der Rohe
Pawilon w Barcelonie. Proj. Mies van der Rohe
Fot. Alice Wiegand / CC-BY-SA-3.0 (via Wikimedia Commons), CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=30463607

Architektura Barcelony. Pawilon barceloński. projekt: Ludwig Mies van der Rohe

Pawilon barceloński Ludwiga Miesa van der Rohe. Jeden z najsłynniejszych modernistycznych budynków na świecie, ikona nowoczesnej architektury międzywojennej. Powstał w 1929 roku na wystawę światową w Barcelonie jako pawilon wejściowy do niemieckiej części wystawy.

O sile rażenie niewielkiego pawilonu projektu Miesa van der Rohe niech świadczy fakt, że mimo wyburzenia władze Barcelony postanowiły go w latach 80. odbudować z całkowitą wiernością oryginału. Na czym polega czar tej budowli? Z jednej strony na harmonii i wręcz klasycznych proporcjach, z drugiej na demonstracji modernistycznego myślenia - wolnego planu, swobodnej, asymetrycznej kompozycji.

Lewitujący dach pawilonu barcelońskiego oparty jest na stalowych słupach, dzięki czemu ściany nie mają funkcji konstrukcyjnej, stanowią wolnostojące elementy przestrzennej kompozycji. Zastosowanie różnego rodzaju przegród ze szkła mlecznego, szlachetnych kamieni: trawertynu, marmuru, onyksu, które są rozmieszczone na innych planach, każą traktować dzieło Miesa van der Rohe w kategorii kolażu, dzieła sztuki.

Budynek pawilonu Barcelona dopełniają specjalnie zaprojektowane przez architekta meble, fotele, czyli "krzesła barcelońskie" oraz taborety - dziś klasyki wzornictwa.

Przeczytaj: Pawilon w Barcelonie. Ikona modernizmu od Miesa van der Rohe>>

Architektura w Barcelonie: El Cap de Barcelona. Projekt: Roy Lichtenstain
Architektura w Barcelonie: El Cap de Barcelona. Projekt: Roy Lichtenstain
Fot. Enfo - Own work, CC BY-SA 3.0 es, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=25914471

Architektura w Barcelonie: El Cap de Barcelona. Projekt: Roy Lichtenstain

Roy Lichtenstein był amerykański malarzem, grafikiem i rzeźbiarzem, czołowym przedstawicielem popartu. W 1992 roku zaprojektował rzeźbę El Cap de Barcelona (pol. głowa Barcelony) na letnie Igrzyska Olimpijskie. Rzeźba stanęła na betonowym cokole na nabrzeżu. Była to pierwsza praca Lichtensteina wykorzystująca płytki ceramiczne (według niektórych źródeł było to nawiązanie do charakterystycznych mozaik Gaudiego). Grube kawałki betonu pokryte zostały czerwoną, żółtą, niebieską i czarno-białą mozaiką. El Cap de Barcelona to trójwymiatowe abstrakcyjne, komiksowe przedstawienie głowy kobiety.

Architektura w Barcelonie. Gas Natural Building. Projekt: Enric Miralles i Benedetta Tagliabue
Architektura w Barcelonie. Gas Natural Building. Projekt: Enric Miralles i Benedetta Tagliabue
Fot. Zarateman - Own work, CC0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=48975469

Architektura w Barcelonie. Gas Natural Building. Projekt: Enric Miralles i Benedetta Tagliabue

Gas Natural  Building (główna siedziba firmy Gas Natural), znany także jako Torre Mare Nostrum to budynek biurowy o wysokości 86 metrów. Mimo że ma tylko 20 pięter jest niezwykłym obiektem ze względu na swoja rozrzeźbioną bryłę. Znani barcelońscy architekci Enric Miralles i Benedetta Tagliabue, który wygrali konkurs na projekt wieżowca, nadali mu formę dwóch strzelistych brył połączonych powietrznym mostem pomiędzy 5. a 10. piętrem. Z jednej z wież Torre Mare Nostrum wyrasta poziome ramię. Olbrzymia kubatura wysokości 5 kondygnacji wystaje 40 metrów poza główną bryłę, wydaje się przeczyć prawu ciążenia

Architektura Barcelony. Torre Agbar. Projekt: Jean Nouvel
Architektura Barcelony. Torre Agbar. Projekt: Jean Nouvel
Fot. Axelv - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3946201

Architektura Barcelony. Torre Agbar. Projekt: Jean Nouvel

Londyn ma swojego Gherkina, czyli wieżowiec w kształcie korniszona od sir Fostera, a Barcelona ma Torre Agbar (lub Torre Glòries), czyli biurowiec projektu Jeana Nouvela (laureata Pritzkera w 2008 roku). Majestatyczna wieża Torre Agbar wzniesiona została w latach 2001-2004 na Plaça de les Glories Catalanes w dzielnicy Poblenou. Inspiracją dla Nouvela były obłe szczyty góry Montserrat.

Torre Agbar wznosi się na wysokość 144 metrów, posiada 38 kondygnacji, w tym cztery podziemne. Tym, co wyróżnia Torre Agbar jest nie tylko falliczny kształt, ale żywa fasada - w dzień przypomina srebrzystą łuskę ponacinaną nieregularnymi otworami, w nocy mieni się setkami barw za pomocą 2500 świateł LED.

U szczytu Torre Agbar, pod szklaną kopułą, znajduje się punkt widokowy z restauracją.

Architektura Barcelony. Edificio Fórum. Projekt: Jaques Herzog & Pierre de Meuron
Architektura Barcelony. Edificio Fórum. Projekt: Jaques Herzog & Pierre de Meuron
Fot. ILESH - Flickr, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2272671

Architektura Barcelony. Edificio Fórum. Projekt: Jaques Herzog & Pierre de Meuron

W 2004 roku w Barcelonie odbyła się międzynarodowa impreza kulturalna - Universal Forum of Cultures. Zorganizowano ją nie tylko by promować miasto, ale by na nowo przyciągać do niego turystów. Forum odbyło się tuż obok portu olimpijskiego na rekultywowanych terenach nabrzeżnych. Najważniejszym obiektem imprezy stał się Edificio Forum, budynek projektu szwajcarskiego tandemu Jaques Herzog & Pierre de Meuron. Zbudowany na planie trójkąta, którego każdy bok ma długość 180 metrów i wysokość 25 metrów.

Z zewnątrz elewacje Edificio Forum pokrywa szorstka, krzycząco niebieska faktura, którą przepruwają nieregularne pękniecie wypełnione szkłem. Mieszkańcy nazwali budynek "niebieskim sernikiem". Bryłę przepruwają też kratery wyłożone blachą.

W budynku Edificio Forum mieści się audytorium na 3200 widzów oraz sala wystawowa o powierzchni blisko 5 tys. metrów kw. Obiekt wzbudził szereg kontrowersji, nie tylko formą, ale i przekroczeniem budżetu, kosztował bowiem 144 miliony dolarów.

Architektura Barcelony. Park Güell. Projekt: Antonio Gaudi
Architektura Barcelony. Park Güell. Projekt: Antonio Gaudi
Fot. essetefano, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=53726372

Architektura Barcelony. Park Güell. Projekt: Antonio Gaudi

W północno-centralnej części Barcelony znajduje się przedziwny ogród, w którym jak labiryncie porozrzucane są rzeźby i budynki Gaudiego. Pierwotnie na dwudziestu hektarach architekt miał zaprojektować 60 budynków, z czego ostatecznie powstały tylko dwa.

Park Güell nazywa się na cześć Eusebio Güella, przemysłowca barcelońskiego, który sfinansował budowę parku. Pierwotnie miało to być wzorowane na angielskich miastach-ogrodach osiedle dla bogatej burżuazji. Prace trwały w latach 1900-1914. Projektu tego Gaudi nigdy nie ukończył i ostatecznie osiedle pozostało parkiem.

Niesamowite wrażenie w Parku Güell robi dwukondygnacyjna hala, na dole podparta 86 kolumnami. Na jej dachu powstał falisty dach, zwany przez architekta teatrem greckim. Opasany jest wyjątkową, 150-metrową ławką pokrytą barwnymi mozaikami.

W Parku Güell zachował się dom, w którym mieszkał Gaudi, nim przeprowadził się w pobliże Sagrada Familia. Mieści się tam muzeum obecnie artysty. Od 1984 roku Park Güell znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Architektura Barcelony: Torres de Toyo Ito -Torre Realia BCN i hotel Porta Fira. Projekt: Toyo Ito i b720 Arquitectos
Architektura Barcelony: Torres de Toyo Ito -Torre Realia BCN i hotel Porta Fira. Projekt: Toyo Ito i b720 Arquitectos
Fot. Zarateman / CC0

Architektura Barcelony: Torres de Toyo Ito -Torre Realia BCN i hotel Porta Fira. Projekt: Toyo Ito i b720 Arquitectos

Ukończony w 2009 roku kompleks Torres de Toyo Ito, położony jest na obrzeżach Barcelony (na przeciw terenów targowych Fira Gran Vía). Kompleks składający się z biurowca Torre Realia BCN i hotelu Porta Fira, zaprojektował japoński architekt Toyo Ito - zdobywca nagrody Pritzkera w 2013 roku. Przy projekcie współpracował z lokalnym stydudiem b720 Arquitectos. Oba budynki kompleksu Torres de Toyo Ito, mimo że tak różne prowadzą ze sobą dialog

24-piętrowy biurowiec Torre Realia BCN to drugi najwyższy budynek w Barcelonie. Przeszkloną, prostopadłościenną bryłę wyróżnia czerwony element na fasadzie nawiązujący do sąsiedniego hotelu Porta Fira.

Hotel ten w konkursie Emporis Skyscraper Award 2010 został uznany  za najlepszy nowy wieżowiec (wygrywając z najwyższym budynkiem świata Burj Khalifa z Dubaju i  Tour CMA CGM z Marsylii). Hotel Porta Fira ma walcowatą, rozszerzającą się ku górze bryłę. Czerwony budynek zdaje się lekko falować. Ma dwuwarstwową elewację - wewnętrzną szklaną i zewnętrzną - "poskładaną" z aluminiowych rurek.

.

Architektura w Barcelonie. City of Justice. Proj. David Chipperfield
Architektura w Barcelonie. City of Justice. Proj. David Chipperfield
Fot. Jorge Franganillo, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=52376977

Architektura w Barcelonie. City of Justice. Proj. David Chipperfield

Miasto Sprawiedliwości w Barcelonie lepiej zobaczyć, jako zwiedzający niż interesant. City of Justice to największy kompleks sądowniczy na świecie. Jego wyrafinowana architektura to dzieło brytyjskiego architekta Davida Chipperfielda.

Barceloński wymiar sprawiedliwości dotychczas zajmował siedemnaście budynków porozrzucanych po dwóch miastach, także w sąsiadującym L'Hospitalet de Llobregat, będącym de facto olbrzymim przedmieściem stolicy Katalonii. Władze miasta podjęły przed kilku laty odważną decyzję o skomasowaniu wszystkich wydziałów prawnych, sądów w jednym kompleksie Miasta Sprawiedliwości, co ma przynieść w przyszłości spore oszczędności.

Z dala od ścisłego centrum wyrosło 11 betonowych wież Miasta Sprawiedliwości. Chipperfield postanowił skomplikowany program funkcjonalny umieścić w różnych blokach, które tworzą kompozycję swobodnie poustawianych prostopadłościanów. Sześć bloków rozmieszczono wokół niższego od nich, przeszklonego holu. Natomiast wieże leżące w zachodniej części kompleksu stają przy placu obsadzonym drzewami. Całość tworzy prawdziwe miasto w mieście.

Architektura Miasta Sprawiedliwości dąży do maksymalnej prostoty. Detale zredukowano do najprostszych form, by uzyskać wrażenie jednolitości oraz nowoczesnej monumentalności. Bloki mają betonowe fasady w formie siatek ze smukłymi, wydłużonymi oczkami, w których umieszczono okna. Wszystkie elewacje są identyczne. Jedynie kolor betonu wyróżnia poszczególne bloki.

Architektura Barcelony. Torre de Comunicacions (Montjuïc Communications Tower). Projekt: Santiago Calatrava
Architektura Barcelony. Torre de Comunicacions (Montjuïc Communications Tower). Projekt: Santiago Calatrava
Fot. Ralf Roletschek - Own work, GFDL 1.2, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=35778022

Architektura Barcelony. Torre de Comunicacions (Montjuïc Communications Tower). Projekt: Santiago Calatrava

Rzadko kiedy obiekty techniczne stają się ikonami miasta. Udało się to Santiago Calatravie w projekcie wieży komunikacyjnej Torre de Comunicacions, czyli antenie nadawczej. Wieża Calatravy została wybudowana z myślą organizacji Olimpiady w Barcelonie w 1992 roku na szczycie wzgórza Montjuic, gdzie obok wzniesiono również halę sportowo-widowiskową Palau Sant Jordi projektu Arata Isozaki.

Wieża Calatravy liczy 136 metrów wysokości i wygląda jak rzeźba z białego marmuru. Jej piękno zawarte jest w miękkich liniach podstawy zestawionymi ze strzelistą iglicą. Ten pragmatyczny obiekt stał się prawdziwym symbolem przemian stolicy Katalonii związanych z organizacją Igrzysk.

Architektura w Barcelonie: Peix (Ryba). Projekt: Frank Gehry
Architektura w Barcelonie: Peix (Ryba). Projekt: Frank Gehry
Fot. Ralf Roletschek - Own work, GFDL 1.2, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=34847411

Architektura w Barcelonie: Peix (Ryba). Projekt: Frank Gehry

Peix (Ryba) to rzeźba zaprojektowana przez  kanadyjskiego architekta Franka Gehry'ego. Rzeźba nowoczesnej, złotej ryby pojawiła się u stóp Hotelu Arts, w bezpośrednim sąsiedztwie plaży Barceloneta w 1992 roku. Rzeźba ma 56 metrów długości i 35 metrów wysokości. Została wykonana z płytek ze stali nierdzewnej, umieszczonych na metalowej konstrukcji. Pomalowane na złoty kolor płytki błyszczą w słońcu, sprawiając wrażenie łusek. Organiczna forma autorstwa Franka Gehry'ego stała się jedną z najbardziej lubianych atrakcji miasta i symbolem nowoczesnej Barcelony.

 

 

Architektura w Barcelonie. Casa Mila. Projekt: Antonio Gaudi
Architektura w Barcelonie. Casa Mila. Projekt: Antonio Gaudi
Fot. Josep Panadero - Praca własna, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=70743

Architektura w Barcelonie. Casa Mila. Projekt: Antonio Gaudi

Casa Mila to kolejne arcydzieło Antonio Gaudiego, budowane w latach 1906-1910. Kamienica znajduje się na rogu ulic Passeig de Grácia i Provença, w środkowej części miasta. Uważana jest za ostatnie świeckie dzieło architekta.

Casa Mila, czyli Dom Mila, nazwana została na cześć inwestora kamienicy przedsiębiorcy Pere Mila. Barcelończycy przezwali budynek La Pedrera, co znaczy Kamieniołom, bo istotne wygląda jak wielki blok kamienny. To budowla z kamienia, który żyje i pulsuje, elewacje są niczym wzburzone morze, na dachu kominy to zamrożone kłęby dymu, a cały dom obsiadły kamienne ptaki, które wyglądają, jakby zaraz miały wzbić się do lotu. W budynku Casa Mila nie ma praktycznie linii prostych, także wnętrza tworzą faliste powierzchnie.

 

Architektura w Barcelonie. Hotel W. Projekt: Ricardo Bofill
Architektura w Barcelonie. Hotel W. Projekt: Ricardo Bofill
Fot. Ralf Roletschek - Praca własna, GFDL 1.2, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=34846998

Architektura w Barcelonie. Hotel W. Projekt: Ricardo Bofill 

Stojący niemal na samej plaży Hotel W, zaprojektował kataloński architekt Ricardo Bofill. Charakterystyczny budynek w kształcie żagla oddano do użytku we wrześniu 2009 roku. Początkowo obiekt miał mieć 168 m wysokości, jednak władze Barcelony nie wraziły zgody na jego budowę. Ostatecznie luksusowy Hotel W m 99 metrów wysokości. Wzniesiono go na siedmiu hektarach terenów odzyskanych z obszaru morza. Tereny te powstały podczas budowy nowego wejścia do portu.

Architektura w Barcelonie. Fundació Joan Miró. Projekt: Josep Lluís Sert
Architektura w Barcelonie. Fundació Joan Miró. Projekt: Josep Lluís Sert
Fot. Kippelboy - Praca własna, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=18045832

Architektura w Barcelonie. Fundació Joan Miró. Projekt: Josep Lluís Sert

Niezwykły budynek Fundació Joan Miró stanął na wzgórzu Montjuïc w 1975 roku. Zaprojektował go kataloński architekt Josep Lluís Sert - serdeczny przyjaciel Joana Miro. Od początku było jasne, że budynek muzeum ma być tłem do kolorowych dzieł sztuki Miro. Powstała jasna bryła, złożona z mniejszych kubatur pełniących poszczególne funkcje. Są tu przestrzenie dla publiczności i ekspozycje wystawowe, porozdzielane dziedzińcami i tarasami.

Josep Lluís Sert był pod silnym wpływem modernistycznych architektów - Miesa Van Der Rohe i Le Corbusiera. Inspiracje widać w bryle Fundació Joan Miró. Budynek subtelnie łączy proporcje oparte na Modulorze z językiem architektonicznym obecnym w kulturze śródziemnomorskiej.

 

Architektura w Barcelonie. Casa Batlló. Projekt: Antonio Gaudi
Architektura w Barcelonie. Casa Batlló. Projekt: Antonio Gaudi
Fot. ChristianSchd - This file was derived from: Casa Batllo Overview Barcelona Spain.jpg, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=41698940

Architektura w Barcelonie. Casa Batlló. Projekt: Antonio Gaudi

Casa Batlló to jeszcze jedna niesamowita kamienica projektu Gaudiego. Znajduje się przy Passeig de Gracia 43 w Barcelonie. Jej właściciel Josepa Batlló Casanovasa zlecił słynnemu katalońskiemu architektowi, by ją przebudował. Prace budowlane przy Casa Batlló trwały w latach 1905-1907, kierował nim sam Gaudi. Budynek otrzymał dach w kształcie smoka, natomiast fasady mają falującą powierzchnię oraz balkoniki w kształcie kropel. Elewacje Casa Batlló wraz z wnętrzami tworzą integralną całość. W środku bowiem falują ściany, sufity, w oknach wstawione są witraże, Gaudi zaprojektował także drzwi i wszystkie pozostałe detale.

Architektura w Barcelonie. Dona i Ocel. Projekt: Jean Miro
Architektura w Barcelonie. Dona i Ocel. Projekt: Jean Miro
Fot. PierreSelim / CC BY (https://creativecommons.org/licenses/by/3.0)

Architektura w Barcelonie. Dona i Ocel. Projekt: Jean Miro

Dona i Ocel (pol. kobieta i ptak) to 22-metrowa rzeźba Joana Miró znajdująca się w Parc Joan Miró w Barcelonie. Betonowa, pokryta kolorową mozaiką rzeźba została oficjalnie otwarta w 1982 r. To jedna z ostatnich dużych prac Joana Miró. Ogromną rzeźbę ceramicznymi płytkami pokrył współpracownik artysty - Joan Gardy Artigas. Intrygują falliczne kształty i liczne nawiązania do seksualności.  Dona i Ocel jest częścią trylogii zleconej artyście przez miasto Barcelona. Rzeźby miały witać turystów przybywających drogą morską, z powietrza lub w tym przypadku drogą lądową.

Skomentuj:

Architektura Barcelony - nowoczesne budynki, rzeźby i genialny Gaudi. Co warto zobaczyć? [PRZEWODNIK ARCHITEKTONICZNY]