Dom Mielnikowa w Moskwie - radziecki konstruktywizm w mieszkalnym wydaniu [IKONY ARCHITEKTURY]
Stojący w Moskwie dom własny wybitnego architekta Konstantina Mielnikowa to jeden z najciekawszych przykładów radzieckiego konstruktywizmu. Poznajcie historię tego niezwykłego budynku.
Konstaty Mielnikow
Dom własny Konstantina Mielnikowa, wybitnego architekta, tworzącego w Rosji w latach 20. i 30. ubiegłego wieku, stoi w Moskwie przy ul. Krivoarbatsky nr 10. Powstał w latach 1927-1929 -był wynikiem wieloletnich starań architekta o pozwolenie na budowę. W tamtym okresie bowiem w Rosji posiadanie ziemi w mieście i możliwość wzniesienia na niej prywatnego domu była wielką rzadkością.
Mielnikow w 1927 roku był już znanym architektem, miał na koncie m.in. bardzo dobrze oceniony projekt radzieckiego pawilonu na Wystawie Światowej w Paryżu w 1925 roku. Na lata 1927-29 przypadł tzw. złoty okres jego twórczości, kiedy to powstały najbardziej znane i wybitne realizacje: Klub Robotniczy im. Rusakowa, Klub pracowników fabryki kauczuku, Pałac Kultury im. Gorkiego i garaż na ulicy Noworiazanskiej (wszystkie w Moskwie).
Zobacz także: Konstruktywiści rosyjscy - budowniczowie rewolucji>>
Dom Mielnikowa
Dom własny, na budowę którego udało mu się w końcu zdobyć zgodę, architekt zrealizował z myślą nie tylko o swojej rodzinie, ale i o sobie samym - projektant nie lubił pracować poza domem i w nowej willi sporą przestrzeń zaplanował jako swoją pracownię. Wybudowany z cegły dom otrzymał niezwykły kształt dwóch cylindrycznych, przenikających się wież o takiej samej średnicy, ale różnej wysokości. Na całej powierzchni pojawiają się okna w kształcie heksagonów, nasuwające skojarzenia z plastrem miodu. Na frontowej elewacji od strony południowej, pojawia się duże przeszklenie - biegnące od samej ziemi aż do tarasu. Nad nim widnieje słabo dziś widoczny napis - „Konstantin Melnikov. Architekt ”.
Dość surowy, rytmiczny układ elewacji (stworzony za pomocą 60 okien) krył precyzyjnie zaplanowane wnętrze, w którym poszczególnie przestrzenie łączyły się ze sobą, powierzchnia użytkowa była wykorzystana w maksymalnym stopniu, a nietypowe okna zapewniały nie tylko dostęp światła, ale widok na okolicę (ulicę Arbat i cerkiew).
Dom Mielnikowa zdecydowanie wyróżniał się na tle okolicznej zabudowy. Nie wszystkim podobały się realizacje architekta, zwłaszcza silnie abstrakcyjny i rzeźbiarski charakter jego prac. W związku z nasiloną krytyką nowoczesnej architektury ze strony władz stalinowskich, Mielnikow na wiele lat wycofał się z życia publicznego. Konstanty Mielnikow zmarł w 1974 roku w Moskwie. W oryginalnym domu wciąż mieszkała jego rodzina.
Dom Mielnikowa - co dalej?
O domu Mielnikowa zrobiło się znów głośno w 2013 roku - kiedy do mediów trafiła wiadomość, że w skutek prowadzonej na sąsiedniej działce budowy, naruszono fundamenty domu. Nieruchomść była zalana. Poluzowane cegły i pękający tynk stanowiły bardo poważne zagrożenie. Wnuczka architekta, Jekatarina Karinskaja, musiała się wyprowadzić. Rozpoczął się spór rodziny z miastem, które chciało urządzić tu muzeum i archiwum Mielnikowa. Chociaż sytuacja prawna do tej pory jest nie wyjaśniona, od 2014 roku dom udostępniony jest do zwiedzania.
Wiele lat trwała batalia o ochronę domu Mielnikowa, w którą zaangażowali się architekci z całego świata. Na liście sygnatariuszy znaleźli się m.in. Rem Koolhaas i Peter Eisenman. Ostatecznie w 2019 roku dom Mielnikowa trafił na listę obiektów o szczególnej wartości dla kultury Federacji Rosyjskiej.
- Więcej o:
Konstruktywiści rosyjscy - budowniczowie rewolucji
Perły konstruktywizmu z tektury - nowa kolekcja od Zupagrafika
Metamorfoza osiedla z wielkiej płyty. Kolorowe bloki w Moskwie
Zaha Hadid w Moskwie. Smart City Rubliowo-Archangielskoje
Kino Mori w Moskwie: nowy projekt Roberta Majkuta
Nowy król europejskich wieżowców, Mercury City Tower w Moskwie
Oslo: Restauracja Ekebergrestauranten - ocalona perła funkcjonalizmu z 1929 roku
Bułgaria: UFO komunizmu. Buzłudża - opuszczony brutalistyczny pomnik [CZERWONY URBEX]