polska architektura

Czym jest "miastotwórczość"? Czym różni się od "urbanistyki"? Jak dziś rozumieć pojęcie "miejskość"? Z perspektywy "miastotwórzości" przyglądamy się trzem najnowszym masterplanowym projektom pracowni BBGK Architekci.

Gmach Sejmu Śląskiego w Katowicach, obecnie siedziba śląskiego Urzędu Marszałkowskiego i Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego, ma 600 pomieszczeń, 1300 okien i 6 kilometrów korytarzy. W jego podziemiach jest obszerny schron, skarbiec oraz tajny tunel. A wszystko opakowane w monumentalną i surową architekturę.

Na warszawskim Ursynowie powstał zespół czterech domów jednorodzinnych autorstwa 77 Studio architektury. Budynki odzwierciedlają indywidualizm właścicieli, a jednocześnie tworzą spójną kompozycję, co wyróżnia je na tle okolicznej zabudowy.

Na warszawskiej Woli, na 5-hektarowej działce dawnych Zakładów Farmaceutycznych Polfa, w sąsiedztwie biznesowego serca stolicy, powstaje NOHO ONE - wyjątkowy projekt apartamentowo-usługowy, autorstwa pracowni BBGK Architekci. To pierwsza tego typu inwestycja w Europie, która w tak kompleksowy sposób odpowiada na wyszukane potrzeby najbardziej wymagających mieszkańców.

Dla jednych "Złote Kamienice" przy ul. Długie Ogrody w samym centrum Gdańska to "architektoniczna lambada". Dla innych świetny przykład postmodernistycznej architektury, który powinien być zachowany dla przyszłych pokoleń. Waterside (tak brzmi oficjalna nazwa budynku) nazywany jest "gdańskim Solpolem". Już wiemy, że powtórzy los słynnego budynku z Wrocławia. Złote kamienice zostaną wyburzone a w ich miejscu powstanie apartamentowiec z funkcjami usługowymi na parterze.

Zaprojektowany przez Władysława Pieńkowskiego w latach 80. warszawski kościół pod wezwaniem św. Dominika i jest uważany za jedną z najlepszych budowli sakralnych, wzniesionych w Polsce w drugiej połowie XX wieku. Zaglądamy do Dominikanów na Służewiu.

Bernardyńska 4 we Wrocławiu to 5-piętrowy kompleks ekskluzywnych apartamentów Bernardyńska 4 autorstwa Maćków Pracownia Projektowa. Dzięki nieszablonowemu podejściu architekta inwestycja zyskała niepowtarzalny wygląd, zdecydowanie wyróżniając się na tle innych budynków mieszkalnych, a jednocześnie nawiązując do historycznej zabudowy Wrocławia. Obiekt otrzymał główną nagrodę w konkursie "Obiekt roku w systemach Aluprof" 2024

Historyczny Dom Turka w Augustowie stanie się siedzibą Domu Pamięci Obławy Augustowskiej. Należący do Instytutu Pileckiego obiekt będący świadkiem tragicznych wydarzeń z lipca 1945 r. został w ostatnich miesiącach odrestaurowany i dostosowany do funkcji muzealnych. Za projekt przebudowy, rozbudowy i adaptacji zabytkowej kamienicy na miejsce pamięci odpowiada pracownia architektoniczna Tremend. Jak wyznają architekci, główną ideą projektową było stworzenie przestrzeni, która przywróci należytą pamięć ofiarom Obławy Augustowskiej, przy jednoczesnym pełnym poszanowaniu dla historycznej wartości zabytku.

Jan Witkiewicz ps. Koszczyc dążył do tworzenia nowatorskich koncepcji architektonicznych powiązanych z tradycyjnymi motywami architektury polskiej. Wpływ jego twórczość miał styl zakopiański, stworzony przez jego stryja Stanisława Witkiewicza, a także wczesny modernizm wraz z koncepcjami szkoły monachijskiej i architekta Franka Lloyda Wrighta. Największym jego dziełem jest gmach Głównej Szkoły Handlowej w Warszawie.

Na warszawskim Ursynowie trwa budowa nietypowego apartamentowca Fort Rawelin 8. Za projekt odpowiada pracownia S.A.M.I. Architekci. Rawelin to trójkątna budowla fortyfikacyjna wnoszona przed linią obrony twierdzy. Nowy budynek czerpie inspirację z jego bryły. Widoczna jest już jego betonowa konstrukcja.

Na granicy Ochoty i Śródmieścia w Warszawie, przy Al. Jerozolimskich 86/88 jeszcze w tym roku ruszy budowa 18-kondygnacyjnego wieżowca. Projekt przygotowała pracownia Grupa5 Architekci.

Arup, firma specjalizująca się w zrównoważonej inżynierii, postanowiła uczynić ze swoich biur wizytówkę działalności, a jej warszawska siedziba została 2 lata temu wyróżniona wśród najbardziej zrównoważonych na świecie. Teraz jej twórcy prezentują nową realizację swojej siedziby w Krakowie. W biurze zastosowano takie rozwiązania, jak okładziny akustyczne z naturalnego korka, regały pełne roślin czy meble z recyklingu. Projektanci zadbali także o poprawę komfortu pracy i dostępność przestrzeni dla użytkowników o różnych potrzebach. Jak wygląda krakowska odsłona nowego projektu zrównoważonego biura Arup?

Mimo sporej kubatury budynek ten za sprawą swojej formy, materiałów wykończeniowych i kolorystyki zlewa się z naturalnym krajobrazem Bolimowskiego Parku Krajobrazowego. Za jego projekt odpowiada warszawska pracownia Exterio.

W maju 2023 roku otwarte nowe skrzydło budynku, w którym do marca 2022 roku funkcjonował Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Białobrzegach. Dziś mieści się tu prężnie działające Białobrzeskie Centrum Kultury "Białe Brzegi". Nowoczesna bryła powstała w pracowni J.Projekt.

Nowoczesny, odważny, modernistyczny budynek Okrąglaka, zaprojektowany przez Marka Leykama w 1955 roku, na stałe wpisał się w pejzaż Poznania. Dziś to jedna z najważniejszych ikon polskiego modernizmu. W 70. rocznicę otwarcia otwarcia Okrąglaka, przypominamy jego historię.

Olivia Pulse to kolejna inwestycja realizowana przez spółkę deweloperską Olivia Home. 16-piętrowa wieża mieszkalna powstaje na terenie kompleksu biurowego Olivia Centre. Budowa już ruszyła. Mieszkania mają być gotowe latem 2026 roku.

W centrum Bydgoszczy powstaje nowy fragment miasta usytuowany nad samą Brdą. Poprzemysłowy kwartał na terenie po słynnej fabryce Befany przechodzi aktualnie przemianę w nowoczesną przestrzeń miejską, której filar stanowią pochodzące z XIX w. i zachowane do dzisiejszego dnia, odrestaurowane obiekty pofabryczne. Razem z nową zabudową mieszkaniową zaplanowano program przestrzeni publicznych z miejską, zieloną aleją, pasażem pieszym, skwerami i bulwarem nad rzeką. Za masterplan odpowiada renomowana pracownia architektoniczna BBGK Architekci. Pierwszy etap inwestycji właśnie się zakończył.

Architekci z pracowni Archiworks stworzyli wyjątkowy monument na Cmentarzu Żydowskim przy ul. Okopowej w Warszawie. Upamiętnia on dziesiątki tysięcy mieszkańców warszawskiego getta, którzy zostali pochowani w masowych mogiłach w czasie II wojny światowej.

To był typowy, niczym niewyróżniający się dom jednorodzinny w zabudowie bliźniaczej z lat 70. jakich pełno w całej Polsce. Dom zlokalizowany był na niewielkiej działce w cichej, zielonej dzielnicy Warszawy. Właściciele zgłosili się do pracowni MFRMGR Architekci z prośbą o dostosowanie struktury istniejącego budynku do ich indywidualnych potrzeb.

Trwa modernizacja Góry Parkowej w Krynicy-Zdroju – na polanie przy górnej stacji kolejki powstaje Polana Muzyki i Świateł oraz wieża widokowa z wykuszem ze szklaną podłogą.

Przy niepozornej, ślepej odnodze ulicy Czubatki na Polu Mokotowskim w Warszawie zachował się relikt stolicy lat 40. - cztery domki z gruzobetonu. Materiał pozyskiwano z rozbieranych ruin miasta.

Dom jednorodzinny w warszawskiej Falenicy zaprojektowany przez pracownię 77 Studio architektury wyróżnia nowa, autorska interpretacja stylu świdermajer. Powstała współczesna willa nazwana „Świdernojer”, która nie powielając wprost nadświdrzańskiej architektury, odtwarza klimat tradycyjnej zabudowy na linii otwockiej.

Wielkopolskie Centrum Onkologii w Poznaniu już wkrótce powiększy się o nowoczesny obiekt medyczny. W historycznym centrum miasta, przy ul. Garbary, powstanie nowy budynek Ambulatoryjnej Onkologii, Profilaktyki, Diagnostyki Molekularnej i Obrazowej. I Nagrodę w zorganizowanym przez SARP Poznań konkursie architektoniczno-urbanistycznym na rozbudowę zespołu szpitalnego zdobył projekt uznanej pracowni architektonicznej WXCA. Głównym założeniem architektów WXCA było zaprojektowanie funkcjonalnego i intuicyjnego obiektu o stonowanej, eleganckiej architekturze wkomponowanej w zabytkową strukturę miejską Poznania.

Już niebawem charakterystyczny XIX-wieczny budynek przy ul. Warszawskiej, dawna siedziba katowickiego oddziału PKO BP narodzi się na nowo – jako Pałac Kota, czyli 8 unikatowych konceptów gastronomicznych.

Budynek składa się z trzech części. Od frontu jest modernistyczna bryła z lat 60. XX wieku - piętrowe foyer, za nią przedwojenna sala kinowa, a na końcu dobudowana w latach 70. część garażowa. Kino Fala od 2009 roku stoi zamknięte. Powstać ma tu „Centrum Pokoleń” - miejsce spotkań, aktywności i działań kulturalnych mieszkańców miasta.

W sierpniu 2024 roku W Tychach w parku Jaworek powstał wodny i naturalny plac zabaw. Architekci z pracowni pracowni RS+ Robert Skitek na powierzchni 7 873,94 m.kw. połączyli naturalny krajobraz z nowoczesnymi rozwiązaniami rekreacyjnymi. Teren został podzielony na dwie strefy: parku wodnego oraz naturalnego placu zabaw.

Na Śnieżce - najwyższym szczycie Karkonoszy znajduje się jedna z najbardziej charakterystycznych budowli w Polsce. To Wysokogórskie Obserwatorium Meteorologiczne im. Tadeusza Hołdysa projektu Witolda Lipińskiego. Obiekt o futurystycznych kształtach, przypominający bardziej stację kosmiczną na Księżycu niż punkt rejestracji pogody, wpisano właśnie do rejestru zabytków.

Zabytkowy basen solankowy w Ciechocinku z 1932 roku przejdzie rewitalizację. 5 grudnia samorząd województwa kujawsko-pomorskiego odkupił od spółki Termy Ciechocinek zdewastowany obiekt. Formalne przejęcie odbędzie się w styczniu.

Gańsk jako jedno z najdynamiczniej rozwijających się miast w Polsce, nieprzerwanie przyciąga nowe inwestycje. Wśród ostatnich realizacji, warto zwrócić uwagę na kompleks mieszkalno-usługowy Nadmotławie. Nie tylko za sprawą jego położenia w bezpośrednim sąsiedztwie rzeki Motławy, lecz także nowatorskiego podejścia do projektowania.

Betonowa brutalistyczna wiata autobusowa na Westerplatte ma zostać zlikwidowana – tak zapowiedziały władze Muzeum II Wojny w Gdańsku. Gdańscy społecznicy i znawcy architektury zapowiedzieli rozpoczęcie starań o wpisanie konstrukcji do rejestru zabytków.